Nawet najbardziej doświadczeni kierowcy miewają problem z uchwyceniem różnic pomiędzy parkowaniem, postojem i zatrzymaniem. Te trzy odrębne manewry drogowe są wykonywane w różnych sytuacjach i mają swoje unikalne zasady.

W Kodeksie drogowym zawarto definicje takich manewrów jak zatrzymanie i postój. Kodeks drogowy nie zawiera jednak odrębnej definicji parkowania, ale z treści przepisów można ją samodzielnie wywnioskować.

Parkowanie – co to jest?

Ustawa Prawo o ruchu drogowym nie podaje legalnej definicji parkowania. Przyjmuje się jednak, że parkowanie jest manewrem początkującym postój. Oznacza zatem pozostawienie pojazdu na dłuższy czas, zwykle na przeznaczonym do tego miejscu. Z reguły parkowanie wiąże się z opuszczeniem pojazdu przez kierowcę i pasażerów.

Postój – definicja i znaczenie

Dokładna definicja postoju została zawarta w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z art. 2, pkt. 30 tej ustawy – postój pojazdu to „unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające dłużej niż 1 minutę”. Z punktu widzenia przepisów nie ma znaczenia, czy kierowca znajduje się w tym czasie w samochodzie, czy go opuszcza.

Zatrzymanie – kiedy mówimy o zatrzymaniu pojazdu?

Kodeks drogowy zawiera także definicję zatrzymania pojazdu. Zgodnie z art. 2, pkt. 29 – zatrzymanie pojazdu to „unieruchomienie pojazdu niewynikające z warunków lub przepisów ruchu drogowego, trwające nie dłużej niż 1 minutę, oraz każde unieruchomienie pojazdu wynikające z tych warunków lub przepisów”.

W praktyce zatrzymanie pojazdu może trwać dłużej niż jedną minutę, ale tylko w sytuacji, kiedy wynika to z warunków lub przepisów drogowych. Wówczas powodem zatrzymania może być oczekiwanie na zielone światło lub konieczność ustąpienia pierwszeństwa przejazdu innym pojazdom.

Jak już mogłeś się dowiedzieć, tylko zatrzymanie i postój mają swoje definicje w polskich przepisach. Obu tym działaniom został poświęcony specjalny oddział w Kodeksie drogowym (Rozdział 3, Oddział 2), w którym sprecyzowano szczegóły dotyczące prawidłowości ich wykonywania.

Zatrzymanie a postój – różnice i podobieństwa

Na pierwszy rzut oka postój a zatrzymanie wyglądają podobnie, ponieważ polegają na unieruchomieniu pojazdu. Natomiast kluczowa różnica dotyczy czasu trwania opisywanych manewrów. O zatrzymaniu mówimy w sytuacji, gdy unieruchomienie pojazdu jest krótsze niż minutę. Z kolei postój trwa powyżej minuty i może być utożsamiany z poprzedzającym go parkowaniem.

Dodatkowo można wyróżnić zatrzymanie pojazdu na czas powyżej minuty, ale tylko wtedy, gdy wynika to z przepisów lub warunków drogowych.

Przykłady sytuacji na drodze

Różnice pomiędzy zatrzymaniem pojazdu a postojem pojazdu najlepiej wskazać na konkretnych przykładach.

Postój ma miejsce wtedy, gdy parkujesz samochód na parkingu lub innym przeznaczonym do tego miejscu, a także w miejscu do tego nieprzeznaczonym, jeżeli pojazd ulegnie awarii.

Znacznie więcej sytuacji można przypisać manewrowi zatrzymania pojazdu. 

Zatrzymanie pojazdu może mieć miejsce:

• podczas wysadzania pasażera z samochodu, np. przy przystanku, hotelu, szpitalu, w miejscach typu „Kiss and Ride” (na czas krótszy niż jedna minuta);
• gdy wymagają tego przepisy, czyli podczas ustępowania pierwszeństwa przejazdu, oczekiwania na zielone światło itd.;
• gdy wymagają tego warunki drogowe, np. podczas stania w korku.

Gdzie wolno parkować?

Według polskich przepisów parkowanie jest dozwolone w miejscach, które nie są objęte zakazem i spełniają określone warunki. 

Oto przykłady miejsc, w których wolno parkować:

• na wyznaczonych miejscach parkingowych, które mogą znajdować się przy ulicach, w garażach podziemnych, na parkingach publicznych i prywatnych;
• w obszarze zabudowanym – na prawej krawędzi jezdni;
• poza obszarem zabudowanym – poza jezdnią (jeżeli jest taka możliwość);
• na chodniku, kołami jednego boku lub przedniej osi pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 2,5 t. 

Postój na chodniku jest dopuszczalny pod warunkiem, że pojazd nie tamuje ruchu pojazdów na jezdni, nie utrudnia ruchu pieszych i pozostawia co najmniej 1,5 metra szerokości chodnika dla pieszych.

Jeżeli w danym miejscu nie ma znaku zakazu zatrzymywania się lub zakazu postoju, to dopuszczalne jest również parkowanie na chodniku 4 kołami – przy spełnieniu warunków opisanych w punkcie wyżej.

Zakazy parkowania – znaki i regulacje

O zakazie parkowania informuje znak B-35 (zakaz postoju). Warto jednak pamiętać, że zatrzymanie samochodu (unieruchomienie pojazdu na czas poniżej jednej minuty) jest dopuszczalne nawet w miejscach, gdzie obowiązuje zakaz postoju.

Kary za nieprawidłowe parkowanie

Karą za nieprawidłowe parkowanie jest grzywna w postaci mandatu karnego, nakładana przez uprawnioną jednostkę, np. policję lub straż miejską. Wysokość mandatów za poszczególne naruszenia reguluje taryfikator mandatów, czyli Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.

Wysokość kary za nieprawidłowe parkowanie zależy od rodzaju przewinienia i waha się w przedziale od 100 zł do 1200 zł. Najbardziej kosztowne jest parkowanie na kopercie. Przepisy mówią jasno: w przypadku braku uprawnień, za takie naruszenie grozi mandat w wysokości 1200 złotych.

Czym jest wspomniana koperta? Parkowanie na kopercie jest zarezerwowane dla osób niepełnosprawnych (znak drogowy P-24) lub dla pojazdów uprzywilejowanych (znak drogowy P-20). Jeśli chodzi o parkowanie, koperta zawsze znajduje się w dogodnym miejscu, aby umożliwić osobie niepełnosprawnej lub odpowiednim służbom łatwe dotarcie do danego miejsca.

Kiedy można zrobić postój?

Zgodnie z Kodeksem drogowym: postój pojazdu jest dozwolony „tylko w miejscu i w warunkach, w których jest on [pojazd] z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących i nie powoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego”.

Ograniczenia czasowe

Zgodnie z definicją zawartą w Kodeksie drogowym, postój trwa dłużej niż jedną minutę, bez górnej granicy. Wyróżnia się jednak sytuacje, kiedy postój jest ograniczony czasowo. Informuje o tym fakcie znak drogowy B-39 „strefa ograniczonego postoju”. Wówczas maksymalny czas unieruchomienia pojazdu jest wskazany napisem na znaku.

Mandaty za nieprzepisowy postój

Oto przykładowe naruszenia przepisów związanych z postojem:

• postój pojazdu w warunkach, w których nie jest on z dostatecznej odległości widoczny dla innych kierujących lub powoduje utrudnienie ruchu;
• naruszenie obowiązku umieszczania pojazdu poza jezdnią w czasie postoju na drodze poza obszarem zabudowanym;
• postój w strefie zamieszkania, poza miejscem wyznaczonym do parkowania.

Postój w miejscu niedozwolonym podlega grzywnie w postaci mandatu karnego. Jego wysokość wynosi od 100 do 300 złotych.

Zasady zatrzymywania się na drodze

Zatrzymywanie pojazdu wynika zazwyczaj z przepisów lub warunków drogowych. Wówczas nie ma obowiązku sygnalizowania zatrzymania pojazdu.

Ponadto wyróżnia się zatrzymanie pojazdu niezwiązane z przepisami lub warunkami drogowymi, kiedy unieruchomienie pojazdu trwa poniżej minuty. Taka sytuacja ma miejsce, np. w momencie wysadzania pasażera z pojazdu.

Oto przykłady miejsc, w których zatrzymanie się, nawet na moment, jest niedozwolone, a tym samym karane mandatem:

• przejazd kolejowy lub tramwajowy;
• przejście dla pieszych;
• w tunelu, na moście, na wiadukcie;
• na pasie między jezdniami;
• na przystanku z zatoką;
• na drodze dla rowerów.

Karą za zatrzymanie się w miejscu niedozwolonym jest mandat w wysokości od 100 do 300 złotych.

W polskich przepisach ruchu drogowego, o zakazie parkowania (postoju) i zatrzymywania informują następujące znaki drogowe:

• znak B-35 „zakaz postoju” – oznacza zakaz postoju pojazdu; dopuszczalny czas unieruchomienia pojazdu dłuższy niż jedna minuta jest wskazany napisem na znaku albo na umieszczonej pod nim tabliczce;
•  znak B-36 „zakaz zatrzymywania się” – oznacza zakaz zatrzymania pojazdu;
• znak B-37 „zakaz postoju w dni nieparzyste” – oznacza zakaz postoju pojazdów w nieparzyste dni miesiąca (zakaz nie obowiązuje w godzinach 21-24);
• znak B-38 „zakaz postoju w dni parzyste” – oznacza zakaz postoju pojazdów w parzyste dni miesiąca (zakaz nie obowiązuje w godzinach 21-24);
• znak B-39 „strefa ograniczonego postoju” – oznacza wjazd do strefy, w której obowiązuje zakaz postoju pojazdów na wszystkich drogach, przy czym dopuszczalny czas unieruchomienia pojazdu (dłuższy niż jedna minuta) jest wskazany napisem na znaku;
• znak B-40 „koniec strefy ograniczonego postoju” – oznacza wyjazd ze strefy ograniczonego postoju.

Znak zatrzymania i postoju może być opatrzony dodatkowo tabliczkami: T-25a, T-25b oraz T25-c, które określają zakres zakazu. Z kolei tabliczka T-24 (umieszczona pod znakiem zakazu postoju lub zatrzymywania) wskazuje, że „pojazd pozostawiony w miejscu, w którym obowiązuje zakaz wyrażony tym znakiem, zostanie usunięty z drogi na koszt właściciela”.

Jak uniknąć mandatów za nieprawidłowe parkowanie?

Jedynym sposobem na uniknięcie mandatu za nieprawidłowe parkowanie jest znajomość przepisów i zachowanie uważności. Zakaz zatrzymania i postoju może wynikać zarówno ze znaków drogowych, jak i przepisów Kodeksu drogowego.

Co robić w sytuacjach awaryjnych?

W razie awarii lub wypadku postój pojazdu w miejscu niedozwolonym należy odpowiednio sygnalizować, aby zadbać o bezpieczeństwo własne oraz innych uczestników ruchu. Na autostradzie lub drodze ekspresowej należy włączyć światła awaryjne i umieścić trójkąt ostrzegawczy w odległości 100 metrów za pojazdem.

Na każdej innej drodze również należy włączyć światła awaryjne, a trójkąt ostrzegawczy umieścić w odległości 30-50 metrów za pojazdem (w obszarze niezabudowanym) lub bezpośrednio za pojazdem lub na nim (w obszarze niezabudowanym).

Oto częste błędy kierowców związane z postojem lub zatrzymywaniem się:

• mylenie znaków postoju i zatrzymywania się;
• nieznajomość różnic między postojem a zatrzymaniem pojazdu;
• parkowanie na kopertach przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych bez posiadania odpowiedniego zezwolenia;
• brak sygnalizacji postoju pojazdu w miejscu niedozwolonym w sytuacji awaryjnej;
• zatrzymywanie się zbyt blisko skrzyżowań, przejść dla pieszych lub przystanków komunikacji publicznej.

Współczesne technologie znacznie ułatwiają korzystanie z samochodu, w tym parkowanie. Popularne są m.in. aplikacje pomagające znaleźć miejsca parkingowe, szczególnie w zatłoczonych miastach. Dzięki temu łatwiej uniknąć przypadkowego zaparkowania w miejscu niedozwolonym.

Dużym udogodnieniem w samochodach są systemy asystujące w parkowaniu, np. czujniki parkowania lub kamery 360, które pomagają w precyzyjnym i bezpiecznym zaparkowaniu pojazdu bez ryzyka kolizji z innymi pojazdami lub obiektami.

Posiadanie ubezpieczenia OC jest obowiązkowe dla każdego kierowcy. Jeżeli szukasz ubezpieczenia, sprawdź ofertę LINK4, gdzie znajdziesz m.in. Pakiet OC z Programem Pomocy z Samochodem Zastępczym i Assistance Opony, w ramach którego możesz liczyć m.in. na:

• naprawa auta na miejscu wypadku, o ile będzie to możliwe; 
• bezpłatne holowanie na dystansie do 100 km w razie wypadku;
• uruchomienie silnika z rozładowanym akumulatorem;
• samochód zastępczy po kradzieży lub wypadku (do 3 dni);
• wymiana uszkodzonego koła na miejscu (o ile będzie to możliwe) lub naprawa uszkodzonej opony w warsztacie; pomoc informacyjną.

Możesz zdecydować się również na dodatkowe ubezpieczenie – Autocasco, którego przedmiotem ochrony jest Twój pojazd. W LINK4 AC zawierane jest w formule All Risk, co oznacza, że ubezpieczony otrzyma odszkodowanie za wszystkie zdarzenia, poza tymi wskazanymi jako wyłączenia w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). 

W LINK4 możesz zawrzeć umowę ubezpieczenia w jednym z trzech wariantów:

• ASO – możesz naprawić samochód w dowolnym warsztacie, w tym w Autoryzowanej Stacji Obsługi (ASO);
• Warsztat – możesz naprawić samochód w dowolnym warsztacie, nie może być to jednak Autoryzowana Stacja Obsługi (ASO);
• Kosztorys – otrzymujesz odszkodowanie i sam decydujesz, kiedy i gdzie naprawisz samochód. 

LINK4 oferuje ochronę pojazdów w wieku nawet do 19 lat. 

Na naszej stronie internetowej znajdziesz kalkulator LINK4, który pomoże Ci łatwo obliczyć cenę ubezpieczenia Twojego samochodu.

Zachęcamy również do rozmowy z naszym doradcą pod numerem telefonu (22) 444 44 23 lub osobistego spotkania się z agentem współpracującym z LINK4. 

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: Ubezpieczenie OC Starogard Gdański, OC Jeep

Znajomość różnic pomiędzy parkowaniem, postojem i zatrzymaniem jest kluczowa dla bezpiecznego i zgodnego z przepisami poruszania się po drogach. Przestrzeganie odpowiednich zasad i regulacji dotyczących tych manewrów pomaga unikać mandatów oraz zwiększa bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu.

Jakie są różnice między parkowaniem, postojem a zatrzymaniem?

Parkowanie to manewr poprzedzający postój. Sam postój oznacza unieruchomienie pojazdu na czas powyżej jednej minuty. Z kolei zatrzymanie pojazdu jest chwilowe – trwa mniej niż minutę. Może wynikać zarówno z sytuacji drogowej (oczekiwanie na zielone światło), jak i może być spowodowane chęcią wysadzenia pasażera z pojazdu.

Czy postój to parkowanie?

Parkowanie można utożsamiać z postojem. Mówiąc dokładniej, parkowanie jest manewrem przygotowującym pojazd do postoju.

Czy na zakazie postoju można się zatrzymać?

Tak, zatrzymanie pojazdu na zakazie postoju jest dozwolone, ale zgodnie z definicją zatrzymania – tylko na okres poniżej minuty.

Czy na zakazie postoju można parkować?

Nie. Zakaz postoju jest równoznaczny z zakazem parkowania, czyli postoju pojazdu powyżej minuty. Jeśli obowiązuje sam zakaz postoju, dopuszczalne jest tylko chwilowe zatrzymanie pojazdu, na okres poniżej minuty.

Ile może trwać zatrzymanie?

Zgodnie z Kodeksem drogowym, zatrzymanie pojazdu może trwać maksymalnie jedną minutę. Przekroczenie tego czasu oznacza postój pojazdu, co w przypadku zakazu postoju może zostać ukarane mandatem.

Czy nie trzeba płacić za parking, kiedy siedzi się w samochodzie?

Zasady dotyczące opłat za parking są określane przez lokalne przepisy miejskie i regulaminy stref płatnego parkowania. Ogólnie rzecz biorąc, opłata za parkowanie jest wymagana niezależnie od tego, czy kierowca pozostaje w pojeździe, czy go opuszcza.

Źródła:

1. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf
2. https://www.dziennikustaw.gov.pl/D2019000045401.pdf