Fotowoltaika to odnawialne źródło energii, które pozyskuje ją ze słońca. Jej głównym elementem są panele słoneczne wykonane najczęściej z krzemu. Gdy  skupiają się na nich promienie (a precyzyjniej: fotony światła), wybijają elektrony i wprawiają je w ruch, co z kolei skutkuje powstaniem prądu stałego. W kolejnym kroku trafia on do falownika (inwertera solarnego), który przekształca go w prąd zmienny – taki, jak ten płynący w standardowych gniazdkach. Możesz wykorzystać go do zasilania urządzeń elektrycznych znajdujących się w domu, zgromadzić go w domowym magazynie energii lub przekazać nadwyżkę energii do ogólnodostępnej sieci, jak wielu użytkowników fotowoltaiki.

Przyglądając się rosnącym od kilku lat cenom prądu, coraz więcej osób rozgląda się za alternatywą dla korzystania z usług tradycyjnych dostawców z rynku energii. Panele fotowoltaiczne to zazwyczaj pierwsza myśl przychodząca do głowy. Czy słusznie? Rzeczywiście, produkując energię elektryczną na własne potrzeby, możesz zaoszczędzić na rachunkach za prąd. Wiele zależy jednak od tego, czy system będzie dobrze dopasowany do potrzeb domowników.

Skupowanie energii przy niedoborach własnej może być rozliczane po różnych stawkach, ale najczęściej okazuje się mało korzystne przy dużych ilościach pobieranych z ogólnodostępnej sieci. To samo dotyczy również nadwyżek energii, które nie zostały wykorzystane w gospodarstwie domowym. Mimo wszystko, ceny energii dla prosumentów są zazwyczaj niższe niż te dla tradycyjnych gospodarstw domowych.

Rozważając opłacalność instalacji fotowoltaicznej, warto też pamiętać o jej niemal bezkosztowej eksploatacji. Po zainstalowaniu systemu czekają Cię tylko dwa stałe wydatki – przegląd instalacji fotowoltaicznej (300-800 zł, raz na 5 lat) i mycie paneli (25-29 zł za sztukę, dwa razy w roku). Jeśli wybierzesz komponenty renomowanej marki, nie powinieneś spotykać się ze zbyt wieloma awariami. Instalacja fotowoltaiczna może działać nawet 15-20 lat bez konieczności modernizacji.

Choć i ceny prądu na prosumentów są zmienne i zależą od wahań w sektorze energetycznym, to jednak przy produkcji energii elektrycznej na własny użytek zależność od nich jest mniejsza niż zwykle, co przyczynia się do znacznych oszczędności. W związku z tym nie musisz martwić się wahaniami na rynku i zastanawiać się, ile tym razem wyniesie wzrost cen energii elektrycznej.

Jeszcze większą niezależność energetyczną osiągniesz, jeśli zdecydujesz się na magazyn energii, dzięki czemu cały wyprodukowany przez Ciebie prąd zostanie zachowany na własny użytek, w tym również nadwyżki energii. W rezultacie pobór prądu z ogólnej sieci zmaleje do zera. Tę niezależność należy też rozpatrywać w kontekście bezpieczeństwa energetycznego – nie interesują Cię przerwy w dostawie prądu z sieci, bo masz własny z paneli fotowoltaicznych.

Opłacalność fotowoltaiki warto rozważyć także w kontekście korzyści dla środowiska. Produkcja energii odpowiada obecnie za najwyższe koszty przemysłowego zanieczyszczenia powietrza, jak wynika z raportu Europejskiej Agencji Środowiska. Ich ograniczenie jest jednym z najważniejszych celów Unii Europejskiej, a to oznacza, że w najbliższych latach może dojść do wielu zmian prawnych ograniczających możliwość korzystania z paliw kopalnych. Im szybciej zaczniesz korzystać z odnawialnych źródeł energii, jak instalacja fotowoltaiczna, tym łatwiej przystosujesz się do wymagań prawnych – i tym więcej zrobisz dla środowiska.

Warto również mieć na uwadze to, że panele słoneczne są dziś bardzo łatwo dostępne, a znalezienie korzystnej oferty na ich ich zakup nie powinno stanowić żadnego problemu. Dodatkowo, masz też łatwy dostęp do szerokiego wachlarza materiałów edukacyjnych, dzięki którym nie tylko zrozumiesz, jak działa taka technologia, ale też bez problemu wybierzesz odpowiednie rozwiązanie, by zmaksymalizować opłacalność fotowoltaiki.

Tego, czy fotowoltaika się opłaca, nie sposób stwierdzić bez podsumowania kosztów takiej inwestycji. W 2025 roku warto przygotować się na wydatek rzędu:

• od 5 do 30 tys. zł dla instalacji fotowoltaicznej 5 kWp,
• od 7 do 45 tys. zł dla instalacji fotowoltaicznej 7 kWp,
• od 10 do 60 tys. zł dla instalacji fotowoltaicznej 10 kWp.

Ostateczna cena rozwiązań tej kategorii zależy w głównej mierze od następujących czynników:

• wielkość i moc instalacji,
• miejsce montażu paneli fotowoltaicznych (może to być dach lub grunt przy budynku),
• jakość wykonania poszczególnych elementów systemu, a przede wszystkich samych paneli i inwertora,
• certyfikatów zgodności z międzynarodowymi normami dla odnawialnych źródeł energii,
• dodatkowych opcji, na które się zdecydujesz, mogą to być np. magazyn energii czy optymalizator mocy mogący zwiększać wydajność instalacji fotowoltaicznych.

Chociaż ceny odnawialnych źródeł energii wydają się wysokie, warto pamiętać, że nie musisz płacić za to w stu procentach z własnej kieszeni. Opłacalność fotowoltaiki wynika m.in. z tego, że na rynku są dostępne różne systemy dopłat dla osób, które zdecydują się na takie rozwiązanie, a jednym z najbardziej znanych jest program „Czyste Powietrze”. Od początków jego istnienia (2018 rok) Polacy złożyli aż 1 032 253 szt. wniosków o to dofinansowanie, w ramach których wypłacono łącznie 38 122 917 031 zł.

Aby zdobyć dofinansowanie, wystarczy ustalić zakres prac termomodernizacyjnych w budynku, przygotować niezbędne dokumenty i wysłać wniosek do właściwego terytorialnie Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Po zaakceptowaniu wniosku należy podpisać umowę i zrealizować inwestycję zgodnie z przyjętymi założeniami, a po jej ukończeniu wystąpić z wnioskiem o zwrot środków.

To, ile pieniędzy otrzymasz od WFOŚiGW, zależy od zakresu przeprowadzonych działań. Opłacalność fotowoltaiki, a tym samym kwotę dofinansowania, możesz zwiększyć, decydując się nie tylko na montaż samych paneli, lecz na kompleksową termomodernizację domu. Jeśli postawisz na taki krok, możesz liczyć na następujące kwoty dofinansowania:

• poziom podstawowy: do 66 000 zł,
• poziom podwyższony: do 99 000 zł,
• poziom najwyższy: do 135 000 zł.

Myśląc o opłacalności fotowoltaiki nie powinniśmy ograniczać się tylko do krótkiej perspektywy i tego, ile uda Ci się zaoszczędzić, biorąc pod uwagę aktualne ceny energii. Jak każda inwestycja, tak i montaż paneli słonecznych powinien się zwrócić po pewnym czasie. 

Szacuje się, że średni czas zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę w Polsce to 6-10 lat. Okaże się on krótszy m.in. wtedy, gdy skorzystasz z dofinansowania. O jego wydłużeniu mogą z kolei przesądzić zbyt niska moc instalacji czy niewystarczające nasłonecznienie, które zmuszą Cię do pokrycia braków energetycznych prądem z sieci.

Nieco inaczej wygląda to wtedy, gdy w grę wchodzi magazyn energii, bo cena jego zakupu wynosi nierzadko więcej niż koszt instalacji całej reszty systemu. W tym przypadku musisz liczyć się już z tym, że na zwrot przyjdzie poczekać 10 lat albo i więcej. Z drugiej strony, systemy magazynowania energii zapewniają większą niezależność od wahań cen energii elektrycznej na przestrzeni wielu lat, więc opłacalność fotowoltaiki w takim wydaniu może jeszcze wzrosnąć wraz z czasem.

Domowa mikroinstalacja fotowoltaiczna to obecnie jedna z najbardziej atrakcyjnych opcji inwestycyjnych, na którą właściciele domów decydują się nie tylko ze względu na wzrost cen energii elektrycznej i znaczne obniżenie rachunków. To, czy fotowoltaika się opłaca, warto rozpatrywać także w innym kontekście, a mianowicie tym związanym z wartością nieruchomości. Co trzeba o tym wiedzieć?

Możliwość produkcji energii elektrycznej dla gospodarstwa domowego to duży atut w oczach potencjalnych nabywców. Chociaż wdrożenie rozwiązań z tego zakresu nie jest trudne, inwestorzy cenią sobie budynki, w których nie trzeba się tym martwić, bo wszystko jest już gotowe. W związku z tym instalacja fotowoltaiczna zwiększa nie tylko wartość nieruchomości, ale też jej atrakcyjność w oczach potencjalnych kupców. Warto mieć to na uwadze nawet wtedy, gdy w tym momencie nie myślisz o sprzedaży – nigdy nie wiesz, co może spotkać Cię w przyszłości.

Trend ten nie powinien też zmienić się z biegiem czasu, bo eksperci prognozują dalszy wzrost opłacalności fotowoltaiki w kolejnych latach, przy jednoczesnym spadku kosztów technologii. Potwierdzają to statystyki. Pod koniec grudnia 2024 roku łączna moc paneli słonecznych zainstalowanych w Polsce wyniosła 21,2 GW, dzięki czemu odpowiadały one za produkcję aż 62,9% prądu z OZE, jak wynika z raportu portalu rynekelektryczny.pl. Jednocześnie moc ta wzrosła o 26,3% w stosunku rok do roku.

Montaż instalacji fotowoltaicznej ma duży wpływ na wartość domu. Z tego powodu warto zgłosić taką inwestycję LINK4, jeśli przeprowadzisz ją w trakcie obowiązywania aktualnej umowy i podnieść sumę ubezpieczenia nieruchomości o wartość zamontowanych instalacji.

Nie musisz martwić się tym, czy wszystkie elementy instalacji zostaną objęte zakresem ochrony ubezpieczeniowej. W LINK4 wskazują na to już same definicje znajdujące się w OWU:

Dom jednorodzinny – samodzielny budynek mieszkalny lub wydzielona część budynku bliźniaczego lub szeregowego (w tym części wspólne, których jesteś współwłaścicielem), przeznaczony na cele mieszkaniowe. Do Domu jednorodzinnego zaliczamy:

1. a) [...] baterie słoneczne - kolektory słoneczne, kolektory fotowoltaiczne [...]
2. b) wszelkie instalacje podtynkowe wmurowane w ściany, sufity czy podłogi - czyli instalacja [...] solarna, fotowoltaiczna [...]

Ubezpieczenie DOM w LINK4 będzie obejmować swoją ochroną panele słoneczne niezależnie od tego, gdzie są zainstalowane – na dachu lub ścianie domu jednorodzinnego. Jeżeli panele są zainstalowane na gruncie - to są uznawane za budowlę, a nie za element stały domu i dlatego należy je dodatkowo ubezpieczyć.

Coraz częściej myślisz o termomodernizacji budynku, w której skład miałaby wchodzić fotowoltaika? Czy warto zdecydować się na taki krok? Opłacalność tej inwestycji musisz ocenić w oparciu o indywidualne potrzeby i czynniki – tylko wtedy uzyskasz miarodajny rezultat. Jeśli jednak dobrze zaprojektujesz system, możesz liczyć na stosunkowo szybki zwrot z inwestycji. Dodatkowo, zrobisz coś dobrego dla środowiska i przygotujesz się na zmiany w branży energetycznej, które nadejdą prędzej czy później – chociażby w wyniku zielonej polityki Unii Europejskiej.

Instalacja fotowoltaiczna to nietania inwestycja, więc ewentualne szkody dotyczące jej poszczególnych elementów mogą Cię słono kosztować. Chociaż nie jesteś w stanie całkowicie wyeliminować takiego ryzyka, możesz zapewnić sobie ochronę przed finansowymi skutkami takich zdarzeń, decydując się na ubezpieczenie.

W LINK4 ubezpieczysz dom jednorodzinny wraz z elementami stałymi, takimi jak fotowoltaika. Zapoznaj się z dostępną ofertą, a gdy już podejmiesz decyzję – kup wybrane produkty w najdogodniejszy sposób. Masz do wyboru aż 3 ścieżki zakupowe: kalkulator online, rozmowa telefoniczna z doradcą (22 44 44 79) lub stacjonarna wizyta u agenta współpracującego z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Jakie są wymagania techniczne do instalacji fotowoltaiki w domu?

Budynek nie musi spełniać żadnych konkretnych wymogów technicznych, aby można na nim zamontować fotowoltaikę. Zaleca się jednak, by panele były skierowane na południe i nachylone pod kątem 30-40° dla zwiększenia opłacalności instalacji.

Czy mogę zainstalować panele fotowoltaiczne na każdym dachu?

Obecne technologie pozwalają na montaż paneli słonecznych niemal na każdym dachu, o ile tylko jest utrzymany w dobrym stanie technicznym. Wyjątek od tej zasady stanowią przede wszystkim pokrycia z następujących materiałów: pleksa, eternit, ondulina, poliwęglan.

Jakie są najczęstsze problemy związane z systemami fotowoltaicznymi?

Do najczęściej występujących usterek należą m.in. mikropęknięcia paneli fotowoltaicznych, punktowe wypalanie się ogniw i przegrzewanie się wtyczek solarnych czy magazynu energii.

Czy fotowoltaika działa w pochmurne dni lub zimą?

Tak. Panele fotowoltaiczne skupiają nawet rozproszone światło znajdujące się za chmurami. Oczywiście, mniejsza ilość słońca równa się niższej wydajności systemu i mniejszej ilości energii trafiającej do gospodarstw domowych.

Jakie ubezpieczenie obejmie panele fotowoltaiczne?

Dobrym wyborem okażą się chociażby ubezpieczenie domu od pożaru i innych zdarzeń losowych lub ubezpieczenie mienia od wszelkiego ryzyka w LINK4. W obu przypadkach zakres ochrony obejmuje zarówno dom, jak również panele i pozostałe elementy systemu.

Źródła:

1. https://www.eea.europa.eu/en/analysis/publications/zero-pollution-monitoring-and-outlook-report
2. https://www.rynekelektryczny.pl/moc-zainstalowana-fotowoltaiki-w-polsce/