Jaką rolę w silniku spalinowym pełni rozrząd? Łańcuch lub pasek to tylko jeden z wielu elementów tego niezwykle ważnego układu. Jego głównym zadaniem jest sterowanie pracą zaworów ssących i wydechowych znajdujących się w głowicy, a więc umożliwienie zapłonu mieszanki powietrzno-paliwowej poprzez dostarczenie jej do cylindrów, a następnie usunięcie z nich produktów procesu spalania.

W skład układu rozrządu wchodzą przede wszystkim wałek lub wałki rozrządu. Ich liczba uzależniona jest od konstrukcji silnika. Wałek rozrządu posiada specjalnie wyprofilowane krzywki, które wykonując ruch obrotowy, sterują pracą zaworów ssących i wydechowych.

Pomiędzy krzywkami a zaworami znajdują się elementy pośredniczące. To właśnie na nie naciskają krzywki, powodując w ten sposób otwieranie się zaworów. Zamykają się one samoczynnie za pomocą sprężyn zaworowych. Do elementów pośredniczących zaliczamy dźwignie zaworowe, popychacze oraz ich drążki.

Aby wałki rozrządu mogły wykonywać ruch obrotowy, na ich końcach osadzono koła zębate. Połączone są one za pomocą wspomnianych wcześniej łańcucha lub paska rozrządu z innym kołem zębatym znajdującym się na wale korbowym silnika.

Aby silnik mógł pracować prawidłowo, konieczne jest otwieranie i zamykanie odpowiednich zaworów w ściśle określonych momentach. Dlatego tak ważna jest odpowiednia synchronizacja położenia wału korbowego z ustawieniem wałka lub wałków rozrządu. Przełożenie napędu rozrządu dobrane jest w ten sposób, że na dwa obroty wału korbowego przypada jeden obrót wałka z krzywkami.

Aby łańcuch rozrządu pracował prawidłowo, stosuje się dodatkowe elementy mające za zadanie odpowiednie jego prowadzenie. Są to zwykle różnego rodzaju ślizgi, po których przesuwa się łańcuch. Do odpowiedniej synchronizacji wału korbowego i wałka rozrządu, konieczne jest również odpowiednie napięcie łańcucha, dlatego wyposażony jest on w napinacz, który ma rekompensować jego wydłużanie się z powodu temperatury lub wskutek zmęczenia materiału. Dlatego też warto wiedzieć, jak sprawdzić napinacz łańcucha rozrządu.

Umiejscowienie łańcucha rozrządu nie jest stałe i zależy od tego, jak zamontowany jest silnik, na którą oś przekazywany jest napęd oraz po prostu od rodzaju konstrukcji jednostki napędowej. Łańcuch może znajdować się zarówno z boku silnika, jak i z przodu lub z tyłu. Umieszczony jest pod szczelną osłoną. Za jego smarowanie odpowiada olej silnikowy, dlatego niezwykle ważne dla dobrej kondycji łańcucha są częste wymiany oleju.

Tak jak kilkukrotnie już wspomnieliśmy, są dwa sposoby na to, jak może być napędzany rozrząd – łańcuch lub pasek. Dawniej to właśnie pierwsze z tych rozwiązań uznawane było za lepsze. Obecnie wybór ten nie jest już tak oczywisty, a sam łańcuch przestał być elementem, który nie wymagał serwisowania nawet przez kilkaset kilometrów. Jakie są jednak główne różnice między paskiem a łańcuchem?

Podstawowa różnica to oczywiście materiał, z którego wykonane są oba elementy. Łańcuch rozrządu jest oczywiście metalowy. Z kolei pasek wykonany jest z mieszaniny gumy, na której wykonano zęby wzmocnione np. teflonem lub tkaniną. Podstawę paska, na której umieszczona jest część gumowa, stanowi kord, który może być np. wykonany z kevlaru lub włókna szklanego.

Pasek rozrządu prowadzony jest przed dodatkowe rolki. W przypadku łańcucha służą do tego wspomniane już wcześniej ślizgi. Oba elementy są napinane przez napinacze, ale różnią się one konstrukcją. W przypadku łańcucha stosuje się napinacze hydrauliczne sterowane ciśnieniem oleju. Do napinania paska wykorzystuje się rolkę umieszczoną na sprężynie lub innym podatnym elemencie.

Przeczytaj także: Wymiana paska rozrządu. Wszystko, co musisz wiedzieć 

Wspomnieliśmy już, że obecnie wymianie podlega nie tylko pasek, ale również łańcuch rozrządu. Co ile wymiana tego elementu powinna mieć miejsce? Ciężko odpowiedzieć na to pytanie. Bardzo często producenci nie podają sztywnych interwałów wymian, a jedynie informują, po jakim przebiegu i jak sprawdzić napinacz łańcucha rozrządu. Bardzo często to właśnie on jest wyznacznikiem tego, w jakim stopniu zużyty jest sam łańcuch.

Problem i awaria paska rozrządu mogą pojawić się nagle, ale zwykle można im zapobiec. Pierwszym objawem zużycia łańcucha rozrządu jest jego głośne terkotanie przy rozruchu silnika. Dlatego, zamiast szukać w internecie sposobów na to, jak wyciszyć łańcuch rozrządu, w przypadku niepokojących dźwięków dochodzących spod jego pokrywy udaj się niezwłocznie do mechanika.

Jaki jest koszt wymiany łańcucha rozrządu? Zwykle jest on znacznie wyższy niż wymiana paska rozrządu. Wszystko uzależnione jest od tego, jaki silnik posiadasz w Twoim samochodzie. W najlepszym wypadku wymiana łańcucha rozrządu może zamknąć się w kwocie 1000-1500 zł, ale są jednostki napędowe, w których koszt wymiany łańcucha rozrządu sięga nawet kilkunastu tysięcy złotych.

Do niedawna, właściwie użytkowany łańcuch rozrządu był rozwiązaniem niemalże „wiecznym”. Nie brakuje przykładów samochodów, które na jednym łańcuchu pokonały nawet kilkaset tysięcy kilometrów. Na przykład układy rozrządu starych Mercedesów, w których stosowano to rozwiązanie obrosły prawdziwą legendą.

Te czasy jednak minęły. Obecnie cięcia kosztów, wydłużone interwały olejowe oraz błędy projektowe sprawiają, że wymienia się nie tylko pasek, ale również łańcuch rozrządu. Co ile wymiana rozrządu na łańcuchu? Wszystko zależy od konkretnego silnika, serwisowania oraz sposobu użytkowania samochodu.

Sprawdź też: OC Skoda, ubezpieczenie OC Pruszków

Ubezpieczenie samochodu nie uchroni Cię co prawda przed skutkami zerwanego łańcucha rozrządu, ale może stanowić nieocenioną pomoc w razie wypadku lub innej nieprzewidzianej sytuacji losowej. Kalkulator OC, który znajdziesz na stronie www.link4.pl, pozwoli Ci już dziś obliczyć wysokość Twojej składki. Szczegóły ubezpieczeń od LINK4 znajdziesz na wspomnianej wyżej stronie, pod numerem telefonu 22 444 44 44 lub u jednego z agentów ubezpieczeniowych współpracujących z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach oraz wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.