Opłata klimatyczna – gdzie obowiązuje?

Opłata klimatyczna (lub podatek klimatyczny) to rodzaj lokalnego podatku, który obowiązuje na terenach miejscowości o walorach krajobrazowych lub uzdrowiskowych. Jest ona pobierana od osób fizycznych, które przebywają dłużej niż jedną dobę w danym obszarze. W Polsce wyróżniamy opłatę miejscową oraz opłatę uzdrowiskową.

Pobieranie opłaty klimatycznej ma dwa cele. Po pierwsze zebrane środki z tego podatku są przeznaczane na działania proekologiczne, rozwijanie inwestycji i usług turystycznych oraz na utrzymanie czystości. Przykładem może być wyremontowanie nadmorskiego deptaka czy też rozwijanie ścieżek rowerowych w części uzdrowiskowej.

Po drugie jest rodzajem rekompensaty, z tego względu, że na takich terenach występują ograniczenia w rozwoju przemysłu. W ten sposób gmina zyskuje środki, które przeznacza na infrastrukturę turystyczną.

W Polsce podstawą prawną do określania zasad pobierania i wysokości opłaty klimatycznej jest Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Minimalne warunki określa również Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową.

Miejscowości, które mogą wprowadzić opłatę klimatyczną, wyróżniają się pod kątem:

• właściwości klimatycznych,
• walorów krajobrazowych,
• znajdowania się na obszarach ze statusem ochrony uzdrowiskowej,
• posiadania na swoim terenie bazy noclegowej.

Opłata miejscowa

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych określa w art. 17 ust. 1, że:

Opłatę miejscową pobiera się od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach turystycznych wypoczynkowych lub szkoleniowych [...] za każdą rozpoczętą dobę pobytu.

O wysokości opłaty klimatycznej decyduje bezpośrednio gmina, która ją nakłada. Przy czym nie może ona przekraczać limitów ustalonych przez Ministra Finansów. Co ważne, gmina nie może pobierać jednocześnie dwóch tych opłat. Dlatego dana miejscowość ma albo opłatę miejscową, albo opłatę uzdrowiskową.

W praktyce opłata jest naliczana przez obiekty noclegowe takie jak pensjonaty czy hotele. Dopiero te placówki turystyczne przekazują zebrane środki do gminy.

Minimalnymi warunkami, żeby dana lokalizacja mogła pobierać na jej terenie opłatę klimatyczną, są opisane dokładnie w § 3 rozporządzenia. Wśród nich można wymienić:

• miejscowości, w których są obiekty hotelarskie i inne obiekty noclegowe;
• warunki krajoznawcze np. jaskinie, skanseny, muzea, obiekty historyczno-wojskowe, wodospady, parki narodowe, parki krajobrazowe, rezerwaty przyrody itp.;
• istotne dla wypoczynku elementy środowiska np. lasy, góry, teren nadmorski, kąpieliska itp.

Opłata uzdrowiskowa

Jeżeli obszar jest uznany za teren uzdrowiskowy, to wtedy rada gminy może wprowadzić opłatę uzdrowiskową. Podobnie jak w przypadku opłaty miejscowej w art. 17 ust. 1a określono, że:

Opłatę uzdrowiskową pobiera się od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach zdrowotnych, turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych [...] za każdą rozpoczętą dobę pobytu.

Dokładne warunki do pobierania opłaty uzdrowiskowej są wskazane w Ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych.

W przypadku uzdrowisk niezbędne jest otrzymanie statusu uzdrowiska, które jest nadawane danemu obszarowi, jeżeli spełnia wszystkie następujące warunki z art. 34 ust.1:

1. ma złoża naturalnych surowców leczniczych z potwierdzonymi właściwościami leczniczymi;
2. jest położone w klimacie o właściwościach leczniczych;
3. na tym obszarze znajdują się zakłady lecznictwa uzdrowiskowego i urządzenia leczenia uzdrowiskowego;
4. spełnia przepisy dotyczące ochrony środowiska;
5. ma infrastrukturę techniczną w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, energetycznej, transportu zbiorowego i prowadzi gospodarkę odpadami.

W przypadku miejscowości i kurortów zagranicznych każdy kraj indywidualnie określa zasady naliczania i pobierania opłaty turystycznej. Unia Europejska nie ma jednej dyrektywy, która bezpośrednio dotyczy opłat klimatycznych. Przepisy dotyczą ochrony środowiska i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Dlatego, jeżeli wybierasz się w podróż zagraniczną, to sprawdź na stronie hotelu lub zapytaj pracownika o wysokość opłaty turystycznej, którą dolicza się do ceny za nocleg.

Opłata klimatyczna pobierana jest w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej lub posiada walory krajobrazowe oraz warunki umożliwiające pobyt w celach turystycznych. Wśród polskich popularnych lokalizacji można wskazać:

• Międzyzdroje,
• Sopot,
• Mikołajki,
• Karpacz,
• Zakopane,
• Ustrzyki Górne.

Niedawno prawo do naliczania opłaty klimatycznej stracił Toruń ze względu na zanieczyszczenie smogiem. Również inne miasta walczą z pozwami turystów ze względu na smog. Taka sytuacja może doprowadzić do tego, że w przyszłości, zamiast opłaty klimatycznej będziemy mieć opłatę turystyczną. W ten sposób nazwa opłaty i jej przeznaczenie nie będzie opierała się wyłącznie na warunkach klimatycznych.

Opłaty klimatyczne obowiązują również za granicą. Możemy się z nimi spotkać na obszarach górskich, nadmorskich, czy w miastach o bogatej historii i niezwykłej architekturze. Przykładami takich miejsc są:

• Wenecja we Włoszech,
• Interlaken w Szwajcarii,
• Wiedeń w Austrii,
• Nowa Zelandia,
• Stany Zjednoczone Ameryki Północnej,
• Indonezja,
• Hiszpania,
• Chorwacja.

Każde miejsce może kierować się innym powodem do wprowadzenia takiej opłaty u siebie. Wenecja chciała ograniczyć dzienną liczbę turystów, dlatego u nich już jednodniowa wycieczka musi zostać zarezerwowana w systemie i opłacona z góry.

Z podobnym problemem mierzy się Nowa Zelandia. Ożywienie turystyczne jest tak duże na tej pacyficznej wyspie, że władze zwiększają wysokość opłaty. Od 1 października 2024 roku opłata  klimatyczna wynosi w tym kraju aż 100 dolarów nowozelandzkich, co w przeliczeniu wynosi 240 zł.

Jednak są kraje, które środki zebrane z opłat od turystów przeznaczają na ochronę środowiska. Tak jest m.in. w Chorwacji i opłata dotyczy również żeglarzy. 

Klimatyczna opłata obowiązuje w danej miejscowości w okresie, jaką ustaliła rada gminy. Aby się o tym przekonać, zapoznaj się z informacjami na stronie internetowej gminy lub obiektu noclegowego, w którym masz zarezerwowany pokój.

Tam, gdzie widoczna jest szczególna sezonowość turystów tam, ten podatek może występować tylko w określonym czasie. Możesz się z tym spotkać podczas odwiedzania miejscowości nadmorskich, gdzie największy ruch jest w sezonie letnim.

Przepisy nie narzucają konkretnego okresu inkasowania opłat. Jeżeli gmina może naliczać takie podatki, to ma narzuconą jedynie górną granicę kwotową na dany rok kalendarzowy.

Opłata klimatyczna w Polsce jest naliczana za każdą rozpoczętą dobę pobytu w określonej miejscowości przez obiekt noclegowy. Opłata uchwalona przez radę gminy nie może przekroczyć maksymalnych stawek ogłoszonych przez Ministra Finansów w obwieszczeniu na dany rok.

Opłata klimatyczna w 2024 r. wynosi maksymalnie:

• 3,22 zł dziennie dla opłaty miejscowej,
• 4,54 zł dziennie dla opłaty miejscowej w miejscowościach posiadających status obszaru ochrony uzdrowiskowej,
• 6,21 zł dziennie dla opłaty uzdrowiskowej.

Opłata obowiązująca na danym terenie jest naliczana osobom, które przebywają powyżej 24 godzin i mają wykupiony nocleg.

Przykład miejscowości i ile wynosi opłata klimatyczna w Polsce:

1. Międzyzdroje – 3,20 zł.
2. Dźwirzyno – 3 zł.
3. Sopot – 6,20 zł.
4. Mikołajki – 3 zł.
5. Karpacz – 3,20 zł.
6. Krynica-Zdrój – 6,20 zł.
7. Zakopane – 2 zł.
8. Ustrzyki Górne – 2 zł.

Przykłady opłat klimatycznych i ich wysokości na świecie:

1. Nowa Zelandia – 100 NZD.
2. Chorwacja – 1 EUR za osoby dorosłe, 0,5 EUR za młodzież od 12 do 18 lat, dzieci do 12 roku życia nie są obciążone opłatą.
3. Barcelona w Hiszpanii – 4 EUR (w zależności od rodzaju noclegu ta opłata będzie wyższa, np. za luksusowy hotel każda noc to + 3,5 EUR).
4. Japonia – 1000 JPY (podatek opłacany z chwilą przylotu do Japonii).
5. Berlin w Niemczech – 5% od kwoty wydanej na zakwaterowanie.
6. Interlaken w Szwajcarii – 1,1 EUR za osobę dorosłą.
7. Wenecja we Włoszech – 5 EUR za jednodniowy pobyt w wyznaczone dni. W przypadku noclegu opłata wynosi od 1,5 do 2,5 EUR opłaty za osobę w zależności od standardu hotelu.

Opłata klimatyczna jest obowiązkowa dla tych turystów, którzy przebywają dłużej niż 24 godziny w miejscowości uzdrowiskowej lub pobierającej opłatę miejscową. Jednak nie opłacasz jej bezpośrednio w urzędzie, a jest doliczana do ceny noclegu.

Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych określa również, od jakich osób opłaty się nie pobiera. Według art. 17 ust. 2 podatku nie pobiera się w przypadku osób zwolnionych z opłaty klimatycznej, czyli:

1. Osób niewidomych i ich przewodników.
2. Osób przebywających w szpitalach.
3. Zorganizowanych grup dzieci i młodzieży szkolnej.
4. Podatników podatku od nieruchomości z tytułu posiadania domów letniskowych.
5. Członków personelu przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych i innych podobnych urzędników, jeżeli nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na terenie Polski.

Teraz już wiesz, co to opłata klimatyczna i że w Polsce mamy dwa rodzaje tego podatku, czyli opłatę uzdrowiskową i miejscową. Uchwalają je rady gminy dla miejscowości o korzystnych właściwościach klimatycznych, krajobrazowych lub uzdrowiskowych. Przy tym zapewnione są warunki umożliwiające pobyt osób w celach turystycznych czy wypoczynkowych – jest tam baza noclegowa.

Wysokość maksymalnych stawek opłaty klimatycznej określa Minister Finansów w obwieszczeniu na dany rok. Jednak stawki różnią się w zależności od regionu. Natomiast opłatę od osób fizycznych bezpośrednio inkasują hotele i inne obiekty noclegowe, a potem są one wpłacane do gminy. Przepisy określają również, jakie osoby są zwolnione z opłacania tego podatku, a są to m.in. osoby przebywające w szpitalach, dzieci na zorganizowanych wycieczkach, czy osoby niewidome.

Również za granicą możesz spotkać się z opłatą klimatyczną lub podatkiem turystycznym. Dlatego przed wyjazdem sprawdź, jakie koszty możesz ponieść w tym zakresie. W większości przypadków opłaty pobierają hotele, doliczając ją do ceny noclegu. Jednak są kraje i miejsca, gdzie samemu należy opłacić taki podatek, jak np. w Nowej Zelandii, czy Japonii.

Przy planowaniu podróży zagranicznej nie zapomnij o ubezpieczeniu turystycznym. Zwłaszcza jeżeli wybierasz się poza granice Unii Europejskiej. W razie wypadku lub nagłego zachorowania przyda Ci się ubezpieczenie turystyczne w LINK4. Ubezpieczyciel pokryje koszty hospitalizacji, wizyty u lekarza czy kupionych leków. Możesz również rozszerzyć zakres ochrony o amatorskie uprawianie sportów wysokiego ryzyka (np. wspinaczka skałkowa) albo zwrot kosztów w przypadku odwołania imprezy turystycznej.

Zakupu możesz dokonać przez stronę, dzwoniąc na infolinię pod numer 22 444 44 79. Istnieje też możliwość spotkania się z agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: Ubezpieczenie turystyczne Bułgaria, Ubezpieczenie turystyczne Luksemburg

Co to jest opłata klimatyczna?

Opłata klimatyczna to podatek, który jest pobierany od turystów przebywających dłużej niż jedną dobę w miejscowościach o korzystnych walorach przyrodniczych, klimatycznych, czy uzdrowiskowych.

Czy opłata klimatyczna jest obowiązkowa?

Tak, opłata klimatyczna jest obowiązkowa. Jednak ustawodawca wskazał grupy osób, które są zwolnione z opłacenia tego podatku.

Gdzie obowiązuje opłata klimatyczna?

Opłata klimatyczna obowiązuje w miejscowościach uzdrowiskowych i turystycznych o istotnych dla wypoczynku warunkach przyrodniczych lub krajobrazowych zarówno w Polsce, jak i za granicą. Wśród nich możemy wymienić takie miasta jak Zakopane, Kołobrzeg, wyspa Krk w Chorwacji, czy Wenecja we Włoszech.

Jak obliczana jest opłata klimatyczna?

W Polsce opłata klimatyczna pobierana jest za każdą dobę pobytu turysty. Jej wysokość ustalają indywidualnie rady gminy. Co roku Minister Finansów ogłasza w drodze obwieszczenia maksymalne stawki kwotowe dla podatków i innych opłat lokalnych.

Czy opłata klimatyczna jest pobierana przez cały rok?

Opłata klimatyczna może być pobierana przez cały rok lub sezonowo. O tym, w jakim okresie obowiązuje opłata, decyduje rada gminy. W Polsce opłaty sezonowe są widoczne w miejscowościach nadmorskich, gdzie najwięcej turystów przyjeżdża latem. Natomiast w górach opłaty miejscowe mogą być pobierane od turystów przez cały rok.

Źródła:
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910090031/U/D19910031Lj.pdf

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową: https://isap.sejm.gov.pl/isap.Nsf/download.xsp/WDU20072491851/O/D20071851.pdf

Ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20051671399/U/D20051399Lj.pdf

Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 21 lipca 2023 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2024: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20230000774/O/M20230774.pdf