Jak wskazują dane CEPiK, tylko w 2024 roku wydano w Polsce 278 474 dokumentów potwierdzających możliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych, a zdecydowaną większość z nich stanowiło prawo jazdy kategorii B. Wiąże się to ze zwiększającą się liczbą samochodów osobowych poruszających się po polskich drogach.

W tej chwili w Polsce obowiązuje aż 17 kategorii prawa jazdy. Warto poznać je wszystkie i dowiedzieć się, jakie dają uprawnienia. By było to łatwiejsze, przygotowaliśmy wygodne zestawienie ich wszystkich. Jeśli zastanawiasz się, czym można jeździć, mając prawo jazdy kat. B, a czym na pozostałych kategoriach, warto zapoznać się z naszymi wskazówkami.

Prowadzenie jednośladów

Przepisy rozróżniają kilka typów jednośladów, dlatego też stworzono dla nich osobne kategorie.

Kategoria AM 

Jej uzyskanie pozwala na kierowanie:

• motorowerem, 
• czterokołowcem lekkim, np. małym quadem,
• zespołem pojazdów, w skład którego wchodzą powyższe jednoślady wraz z przyczepą. 

Minimalny wiek, aby ubiegać się o tę kategorię, to 14 lat.

Kategoria A1 

Po jej uzyskaniu masz prawo poruszać się takimi jednośladami, jak:

• motocykl o pojemności skokowej silnika do 125 cm³, mocy do 11 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg, 
• motocykl trójkołowy o mocy do 15 kW, 
• wszystkie pojazdy z kategorii AM, 
• zespół pojazdów złożony z jednośladu i przyczepy. 

Wiek, w jakim można przystąpić do egzaminu to 16 lat.

Kategoria A2

Gdy masz tę kategorię prawa jazdy, możesz prowadzić motocykl, który spełnia wszystkie poniższe warunki: 

• jego moc nie przekracza 35 kW, a jego stosunek mocy do masy własnej wynosi do 0,2 kW/kg. Nie może być to jednak motocykl z elektronicznie ograniczoną mocą,
• trójkołowiec o mocy do 15 kW,
• wszystkie pojazdy z kategorii AM,
• zespół pojazdów składający się z jednego z powyższych jednośladów i przyczepy.

Wiek wymagany do uzyskania tej kategorii to 18 lat.

Kategoria A

Zdobycie tego rodzaju uprawnień pozwala Ci prowadzić:

• każdy motocykl bez względu na jego moc lub pojemność silnika,
• wszystkie pojazdy z kategorii AM,
• zespół pojazdów, jak chociażby dowolny jednoślad i przyczepę.

Jeżeli prawo jazdy A2 masz już co najmniej dwa lata, minimalny wiek ubiegania się o tę kategorię to 20 lat. Jeżeli natomiast nie masz jeszcze takiego doświadczenia, to musisz mieć ukończone 24 lata.

Sprawdź także: Ważność prawa jazdy – ile trwa i kiedy wyrobić nowy dokument?

Prowadzenie samochodów osobowych

Uprawnienia tego rodzaju reprezentuje litera B, której mogą towarzyszyć dodatkowo cyfry. Oto pełna lista

Kategoria B1

Nadaje ona uprawnienia do prowadzenia takich pojazdów, jak:

• czterokołowiec, bez względu na jego moc i pojemność silnika (np. duży quad),
• wszystkie pojazdy wymienione w kategorii AM,

Minimalny wiek, w jakim można przystąpić do egzaminu, wynosi 16 lat.

Kategoria B+E

Mając prawo jazdy kat. B+E, możesz prowadzić:

• zespół pojazdów, na który składają się pojazd kategorii B i przyczepa o DMC nie większej niż 3,5 tony,
• zespół pojazdów, na który składają się ciągnik rolniczy i przyczepa lub przyczepy,
• zespół pojazdów, na który składają się pojazd wolnobieżny (na przykład walec) i przyczepa lub przyczepy.

Prawo jazdy kategorii B+E mogą wyrobić osoby, które ukończyły 18 lat.

Pozostałe kategorie

W Polsce obowiązują także inne kategorie prawa jazdy, o których warto wiedzieć.

• Kategoria C1 – pozwala na poruszanie się samochodami o masie od 3,5 do 7,5 tony. Wymagany wiek to 18 lat.
• Kategoria C – daje uprawnienia do kierowania pojazdami niższych kategorii (C1) oraz pojazdami o masie powyżej 3,5 tony, z wyjątkiem autobusów. Wiek minimalny to 21 lat.
• Kategoria C lub C1 + E – pozwala na prowadzenie zespołu składającego się z pojazdu kategorii C lub C1 wraz z przyczepą. Wiek minimalny podyktowany jest posiadaną kategorią C lub C1.
• Kategoria D1 – dzięki niej możesz prowadzić autobus o długości do 8 metrów, przeznaczony do przewozu maksymalnie 17 osób. Możliwe jest również kierowanie ciągnikiem rolniczym lub pojazdem wolnobieżnym, ale tylko w Polsce. Kategorię tę można uzyskać w wieku 21 lat.
• Kategoria D – umożliwia prowadzenia każdego rodzaju autobusu bez względu na jego wielkość oraz liczbę przewożonych pasażerów. Można się o nią starać po ukończeniu 24. roku życia.
• Kategoria D lub D1 + E – uzyskanie tego rodzaju uprawnień pozwala na prowadzenie pojazdów kategorii D lub D1 wraz z przyczepą. Od wieku minimalnego dla uprawnień D oraz D1 zależy to, ile lat musi mieć kierowca, by jeździć z prawem jazdy D+E lub D1+E.
• Kategoria T – zezwala na prowadzenie ciągników rolniczych oraz pojazdów wolnobieżnych. Można ją uzyskać już w wieku 16 lat.
• Tramwaj – jak sama nazwa wskazuje, upoważnia do prowadzenia tramwajów. Jest dostępna dla osób od 21. roku życia wzwyż.

Choć prawo jazdy kategorii B cieszy się tak dużym powodzeniem wśród Polaków, nie każdy wie, że ma znacznie szersze zastosowanie niż tylko zapewnienie możliwości prowadzenia samochodów osobowych. Polskie prawo dopuszcza również stosowanie go w przypadku innych pojazdów mechanicznych – bez obawy o to, że spotkasz się z mandatem lub innymi konsekwencjami.

Czym można jeździć z kategorią B, poza autem osobowym? Przygotowaliśmy dokładne zestawienie, które ułatwi Ci poznanie prawdziwych możliwości tego dokumentu.

Kategoria B jest bez wątpienia najpopularniejszą ze wszystkich dostępnych i pozwala na legalne prowadzenie następujących samochodów mechanicznych po osiągnięciu 18. roku życia:

• pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony z wyjątkiem motocykla i autobusu,
• pojazd o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony wraz z lekką przyczepą o masie do 750 kg,
• zespół pojazdów, w skład którego wchodzi auto osobowe i przyczepa. Ich masa całkowita nie może przekroczyć 3,5 tony,
• ciągnik rolniczy (można się nim poruszać tylko na terenie Polski),
• pojazd wolnobieżny (można nim jeździć tylko na terenie Polski),
• zespół pojazdów, w skład którego wchodzą pojazd wolnobieżny lub ciągnik rolniczy wraz z lekką przyczepą o masie do 750 kg,
• wszystkie pojazdy z kategorii AM,
• w przypadku gdy prawo jazdy kategorii B masz co najmniej 3 lata, to możesz prowadzić motocykl o pojemności skokowej silnika do 125 cm³, mocy do 11 kW i stosunku mocy do masy własnej do 0,1 kW/kg. Jest to możliwe tylko na terytorium Polski.

Wielu kierowców ciekawi szczególnie ten ostatni punkt, gdyż stawiają sobie pytanie: czy mogę jeździć motocyklem na prawie jazdy kat. B? Zgodnie z prawem możesz poruszać się pojazdami wskazanymi w kategorii AM, czyli skuterem, quadem, oraz motocyklem o pojemności silnika do 125 cm³. To oznacza, że niepotrzebne jest zdawanie egzaminu na prawo jazdy kategorii A1.

Z tego też względu motocykle o takiej pojemności cieszą się tak dużą popularnością. Każdy kierowca, który ma prawo jazdy kategorii B dłużej niż 3 lata, może kupić sobie wspomniany dwukołowiec o pojemności silnika nieprzekraczającej 125 cm³ i poruszać się nim po drogach publicznych bez dodatkowych dokumentów.

Jeśli zdecydujesz się na podejście do opcjonalnego egzaminu praktycznego, możesz uzyskać oznaczenie 96 w swoim prawie jazdy kategorii B. Wskazuje ono na to, że możesz prowadzić zespół pojazdów, na który składają się samochód o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t (z wyjątkiem autobusu i motocykla) oraz przyczepa inna niż lekka. W tym przypadku łączna dopuszczalna masa całkowita całego zespołu nie może przekroczyć 4250 kg – w odróżnieniu od standardowego limitu 3,5 t, który jest dostępny bez tego opcjonalnego oznaczenia.

Zobacz również: Prawo jazdy i oznaczenia, które powinien znać każdy kierowca

Prawo jazdy kategorii B uprawnia do prowadzenia pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t. Co istotne, w kryteria te wpisują się nie tylko auta osobowe, lecz także wiele innych. Kluczowe okazują się tu informacje z dowodu rejestracyjnego, a dokładnie z sekcji O. To właśnie w niej znajdziesz DMC wyrażone w kilogramach.

Kierując się tym założeniem, nietrudno stwierdzić, że posiadając prawo jazdy kategorii B możesz prowadzić różne typy pojazdów samochodowych, w tym:

• samochody osobowe (m.in. SUV-y, hatchbacki, sedany, kombi, kombivany, coupé, minivany, crossovery, roadstery czy pick-upy),
• samochody dostawcze (m.in. furgony, vany czy minibusy),
• inne pojazdy (m.in. kampery, quady, trójkołowce z homologacją L5e, ciągniki i maszyny rolnicze czy pojazdy wolnobieżne, jak walec, ładowarka lub koparka).

Nieco więcej trudności w tym zakresie mogą sprawiać zespoły pojazdów. Kategoria B daje uprawnienia do kierowania takimi zespołami, których łączna dopuszczalna masa całkowita wynosi do 3,5 t. Aby upewnić się, że przyczepa może być używana z Twoim autem, sprawdź rubryki O1 i O2 w dowodzie rejestracyjnym pojazdu samochodowego.

W naszym kraju wielu kierowców ma wyłącznie prawo jady B. Czym można jeździć, mając takie uprawnienie, poza samochodem osobowym? Okazuje się, że możesz prowadzić między innymi skuter, quad lub motocykl o pojemności silnika do 125 cm³. Pamiętaj tylko, że jeżeli poruszasz się różnymi typami pojazdów, to każdy z nich musi mieć ubezpieczenie OC.

Dlatego zapraszamy do odwiedzenia naszej strony LINK4.pl, na której znajdziesz informacje na temat tego, jak ubezpieczyć pojazd.

Sprawdź kalkulator OC dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki. Warto też porozmawiać bezpośrednio z doradcą pod numerem 22 444 44 23 lub spotkać się z agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: Rejestracja samochodu Częstochowa, Rejestracja samochodu Elbląg

Czym się różni prawo jazdy kat. B od B1?

Pierwsza różnica między prawem jazdy kat. B i B1 sprowadza się do dopuszczalnego wieku kierowcy, który wynosi odpowiednio 18 i 16 lat. Prawo jazdy kategorii B uprawnia też do prowadzenia pojazdów z szerszej grupy niż prawo jazdy B1. Kierowcy posiadający uprawnienia tylko z tej niższej kategorii mogą jeździć jedynie czterokołowcami i pojazdami z kategorii AM.

Ile kosztuje prawo jazdy kat. B w 2025 roku?

W 2025 roku za egzamin praktyczny uprawniający do prowadzenia pojazdów z grupy B zapłacisz 222 zł, jak wynika m.in. z cennika Dolnośląskiego Ośrodka Ruchu Drogowego. Egzamin teoretyczny kosztuje natomiast 55 zł. Do tego należy jeszcze doliczyć koszt kursu przygotowującego, który może wynieść od 3 do nawet 6 tys. zł, w zależności od wielkości miasta, w którym się uczysz, i indywidualnego cennika wybranej szkoły jazdy.

Czy można ciągnąć przyczepę dwuosiową na kat. B?

Posiadając prawo jazdy kategorii B, możesz prowadzić zespół pojazdów z przyczepą dwuosiową, jednak wszystko zależy od ich dopuszczalnej masy całkowitej. Jeśli jej suma dla samochodu i przyczepki nie przekracza 3,5 t, jest to dozwolone. Jeśli postarasz się o dodatkowe oznaczenie 96 w prawie jazdy, limit dopuszczalnej masy całkowitej jest wyższy i wynosi 4250 kg.

Ile osób może jechać na kat. B?

Prawo jazdy kategorii B upoważnia do prowadzenia różnych typów pojazdów osobowych, o ile mieszczą się w założonym limicie do 3,5 t. To oznacza, że mogą to być zarówno standardowe auta mieszczące 5 osób, jak i samochody dostawcze, minibusy i kombivany. W przypadku tych dwóch ostatnich kategorii maksymalna liczba przewożonych osób może wynieść 9 wraz z kierowcą, o ile dysponuje on tylko prawem jazdy kat. B.

Źródła:

1. https://www.gov.pl/web/cepik/statystyki2
2. https://dord.dolnyslask.pl/wroclaw/oddzial/egzaminy/cennik/