1 czerwca 2021 roku zmieniły się przepisy, dotyczące pieszych na przejściu. Konkretnie zmieniono art. 13 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Obecnie informuje on, że „pieszy wchodzący na jezdnię, drogę dla rowerów lub torowisko albo przechodzący przez te części drogi jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz korzystać z przejścia dla pieszych". W dalszej części artykułu 13 ustawy Prawo o ruchu drogowym ustawodawca informuje, że „pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju".

Przed zmianą przepisów pierwszeństwo mieli piesi, którzy byli już na przejściu. Osoba kierująca pojazdem miała obowiązek zatrzymać się i poczekać aż znajdująca się na jezdni kolumna pieszych bądź pieszy przejdą przez zebrę.

Nowe przepisy sprawiły, że osoby wchodzące na ulicę lub jezdnię mają pierwszeństwo przed pojazdem. Wystarczy, że stoją przed przejściem dla pieszych, z zamiarem przejścia, a kierowca musi się zatrzymać i ich przepuścić. Wynika stąd, że osoba kierująca pojazdem powinna domyślnie założyć, że pieszy może w każdej chwili wtargnąć na drogę. Obowiązkiem kierowcy jest obserwacja okolicy przejścia dla pieszych i uczestników ruchu drogowego. Powinien on być gotowy do zatrzymania pojazdu.

Przejście sugerowane

Na obszarze zabudowanym na drodze dwujezdniowej pieszy ma obowiązek korzystać tylko z przejścia dla pieszych podczas przechodzenia przez jezdnię.

Warto jednak podkreślić, że w niektórych przypadkach pieszy ma prawo przechodzić przez jezdnię bądź drogę dla rowerów także poza przejściem dla pieszych. Zgodnie z art. 13 Kodeksu ruchu drogowego, może on poruszać się na tzw. przejściu sugerowanym lub poza nim, pod warunkiem że odległość od zebry przekracza 100 m. W takim przypadku kierowca także powinien ustąpić mu pierwszeństwa.

Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie przez jezdnię lub drogę jednego, dwóch pieszych bądź przemarsz kolumny pieszych są możliwe też na tym skrzyżowaniu.

Mandat za nieustąpienie pieszemu pierwszeństwa

Przepisy dotyczące przejścia dla pieszych i ustępowania pieszym pierwszeństwa budzą także pewne wątpliwości. Wielu kierowców wciąż postrzega te przepisy jako kłopotliwe i wzbudzające wśród pieszych fałszywe poczucie bezpieczeństwa. Niechęć ta wzmogła się jeszcze, gdy wzrosły kwoty mandatów.

Obecnie taryfikator przewiduje od 1500 do 3000 zł kary (w przypadku tzw. recydywy, czyli ponownego popełnienia wykroczenia w ciągu 2 lat) za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu lub na nie wchodzącemu.

To może Cię zainteresować: Przejście sugerowane – co to jest i jak warto się przy nim
zachowywać?

A w jaki sposób zmiany odczuwa pieszy na przejściu? Przepisy dają im trochę więcej pewności siebie. Nieco łatwiej mogą teraz z nich korzystać. Pojawia się jednak pytanie, czy będzie to miało wpływ na zmniejszenie liczby wypadków zdarzających się przy przejściach dla pieszych? Może się okazać, iż wzrośnie ilość osób lekkomyślnie wchodzących na przejście bez zwalniania kroku, gdy nadjeżdżający samochód nie ma możliwości zwolnienia lub całkowitego zatrzymania.

Ustawodawca określił jedynie ogólne przepisy. Pasy to miejsce, w którym często dochodzi do wypadków. A nowe zasady mają na celu poprawę bezpieczeństwa pieszych. Założenie jest takie, że jeśli kierowca jedzie w zatłoczonym terenie z prędkością nieprzekraczającą 50 km na godzinę i skupia swoją uwagę na jezdni oraz w pobliżu przejścia, może zareagować na każdą sytuację. Powinien być w stanie zatrzymać się przed pieszym wchodzącym na przejście, jeśli będzie to konieczne. 

Rozsądek pieszego to podstawa

Jednak w interesie pieszych leży, aby zachowali oni zdrowy rozsądek, gdy znajdują się oni w pobliżu przejścia. Przepisy zabraniają wchodzenia przed pędzący pojazd. Mogłoby się to skończyć tragicznie! Sprawą oczywistą jest, że człowiek nie ma najmniejszych szans w razie potrącenia przez auto wielokrotnie przewyższające go masą. A kierowca nie zawsze ma możliwości lub umiejętności pozwalające mu się w porę bezpiecznie zatrzymać.

Pieszy na drodze dla rowerów

A jak wygląda kwestia przechodzenia na pasach przez drogę dla rowerów? Kto ma pierwszeństwo – pieszy czy rowerzysta? Gdy na drodze znajduje się znak D-6, który oznacza "przejście dla pieszych" wówczas rowerzyści są zobowiązani ustąpić pierwszeństwa pieszym znajdującym się na takim przejściu. Natomiast, gdy nie znajduje się on na trasie dla jednośladów, piesi mogą przekraczać drogę dla rowerów, ale powinni to robić z zachowaniem szczególnej ostrożności i nie utrudniać ruchu rowerzystom. Warto pamiętać, że podstawowym przeznaczeniem drogi dla rowerów jest właśnie ruch jednośladów. 

Ponadto, zgodnie z art. 13 ustawy Prawo o ruchu drogowym, przechodzenie przez jezdnię lub drogę dla rowerów poza przejściem sugerowanym, jest dozwolone jedynie pod warunkiem, że nie wywoła zagrożenia bezpieczeństwa lub utrudnienia ruchu pojazdów. Poza tym „pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi jezdni lub drogi dla rowerów iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni lub drogi dla rowerów”.

Przejście z wysepką a przepisy

W świetle nowych zasad rodzą się także inne pytania. Jednym z nich jest np., jak działa przejście dla pieszych z wysepką? Przepisy określają, że pieszy ma pierwszeństwo, jeśli chce przejść przez drugą część jezdni, na przejściu dwuetapowym, ale co ważne, nie wolno mu wtargnąć przed jadący pojazd. 

Zakaz używania telefonu na przejściu dla pieszych

A oto jakie jeszcze przepisy obejmują przejście dla pieszych. Kodeks drogowy oznajmia, że osoba przechodząc przez jezdnię ma zakaz używania telefonu oraz innych urządzeń elektronicznych, które mogłyby rozproszyć jego uwagę. Piesi nie mają też pierwszeństwa na przejazdach tramwajowych. Mogą przechodzić przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, gdy odległość od przejścia przekracza 100 m.

Jakie kary grożą kierowcom lekceważącym pieszych?

Jest jeszcze jeden powód, dla którego warto zachować szczególną ostrożność w pobliżu przejścia dla pieszych. Prawo łatwo złamać, jednak w wielu wypadkach trzeba potem za to zapłacić. Taryfikator przewiduje spore kary dla kierowców, lekceważących pieszych. I tak zapłacisz od 1500 zł, do 3000 zł za:

• wyprzedzenie innego pojazdu na przejściu dla pieszych lub bezpośrednio przed nim;
• ominięcie pojazdu, który zatrzymał się, aby ustąpić pieszemu pierwszeństwa ; 
• nieustąpienie pieszemu pierwszeństwa podczas cofania lub w strefie zamieszkania;
• jazdę wzdłuż chodnika lub przejścia dla pieszych;
• niezatrzymanie auta, aby umożliwić przejście osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej.

Każdy pojazd musi mieć ważne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. Obowiązkiem każdego posiadacza auta, jest zatem wykupienie OC. Ma ona zabezpieczyć osoby poszkodowane w sytuacji, gdy dojdzie do wypadku lub kolizji z jego winy. Taką osobą może być na przykład pieszy potrącony na pasach, na chodniku lub poboczu. Należy mu się wtedy odszkodowanie z polisy OC sprawcy wypadku. 

Zgodnie z prawem należy mu się ono również, jeśli sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia, albo miał nieważne ubezpieczenie OC. Odszkodowanie zostanie wypłacone przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)

Przeczytaj również: Przejazd na czerwonym świetle. Jakie kary grożą kierowcy?

Mamy nadzieję, że po przeczytaniu naszego artykułu wiesz już, jak działają nowe przepisy. Przejście dla pieszych to miejsce, w którym należy zachować szczególną ostrożność bez względu na to, czy jesteś osoba kierująca pojazd, czy też zamierzasz przejść na drugą stronę jezdni samemu bądź w kolumnie pieszych. Pamiętaj, że chociaż kierowcy mają obowiązek przepuścić pieszego, nie powinien on lekkomyślnie wchodzić na jezdnię, ponieważ może się to zakończyć wypadkiem.

Pamiętaj też o ubezpieczeniu Twojego auta. Oprócz obowiązkowego OC, warto też wykupić dodatkowe ubezpieczenie samochodu – m.in. Autocasco, NNW czy Assistance. Dzięki nim zwiększysz swój zakres ochrony. Już dziś odwiedź stronę LINK4.pl i zapoznaj się z naszą pełną ofertą!

Jeśli zdecydujesz się na zakup ubezpieczenia AC w LINK4, zyskasz szeroki zakres ochrony w formule All Risk oraz możliwość wyboru wariantu likwidacji szkody:

• ASO – w tym wariancie naprawisz samochód w autoryzowanej stacji obsługi,
• Warsztat – naprawisz auto w nieautoryzowanym warsztacie,
• Kosztorys – rzeczoznawca oszacuje szkodę, następnie otrzymasz odszkodowanie i zdecydujesz o sposobie naprawy.

W wariantach ASO i Warsztat możesz też wybrać dodatkową opcję Auto zastępcze na czas naprawy. Jeśli Twój samochód będzie wymagał naprawy w warsztacie po wypadku, LINK4 zapewni Ci zastępczy samochód na czas do 7 dni.

Sprawdź kalkulator OC dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki. Możesz też zadzwonić pod numer 22 444 44 23 i porozmawiać z naszym doradcą lub spotkać się osobiście z agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Czy pieszy ma pierwszeństwo na pasach?

Tak, zgodnie z prawem, pieszy ma pierwszeństwo na pasach przed pojazdami, z wyłączeniem tramwaju. Kierowca ma obowiązek ustępować mu pierwszeństwa, gdy ten zbliża się do przejścia lub już się na nim znajduje.

Czy pieszy musi się zatrzymać przed przejściem?

Co do zasady, pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem i nie musi zatrzymywać się przed przejściem, z wyjątkiem ustąpienia pierwszeństwa pojazdom uprzywilejowanym i tramwajom. Warto jednak zatrzymać się lub zwolnić przed zebrą, aby nie spowodować zagrożenia bezpieczeństwa ruchu i zapewnić sobie większe bezpieczeństwo, a na samym przejściu warto przyspieszyć kroku.

Czy trzeba czekać, aż pieszy zejdzie z pasów?

Jeśli pieszy poruszający się po zebrze jest niewidomy, kierujący pojazdem ma obowiązek zaczekać do czasu, aż zejdzie on z pasów. W innych przypadkach kierowca nie musi czekać, aż pieszy zejdzie z wyznaczonego przejścia. Samochód może ruszyć, jeśli przechodzący przez przejście dla pieszych pieszy oddali się na bezpieczną odległość.

Czy na przejściu dla pieszych można korzystać z telefonu?

Nie. Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma zakaz korzystania z telefonu i innych urządzeń elektronicznych, które mogłyby rozproszyć jego uwagę.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970980602/U/D19970602Lj.pdf