Skrót UFG oznacza Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Co to jest? Instytucja ta powstała na mocy Ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych¹. Jest to instytucja zrzeszająca polskie i zagraniczne towarzystwa ubezpieczeniowe, które działają na polskim rynku i mają w swojej ofercie:

• OC dla posiadaczy pojazdów mechanicznych (m.in. samochodów osobowych i ciężarowych),

• OC dla rolnika.

Co istotne, członkostwo w UFG nie jest opcjonalne. Jeśli jakieś towarzystwo chce rozpocząć sprzedaż OC w Polsce, ma obowiązek dołączyć do UFG. Obecnie (stan na maj 2023 r.) lista członków obejmuje 29 firm. Każdy z nich musi odprowadzać do kasy UFG 1,3% składki każdej sprzedanej polisy OC. Środki te są wykorzystywane do finansowania działania tej instytucji.

Każdy pojazd zarejestrowany w Polsce musi mieć ważne OC. Obowiązek ten nakłada na właścicieli prawo, a kontrolę nad podporządkowaniem się temu przepisowi sprawuje właśnie UFG. Co to oznacza? Najczęściej to właśnie ta instytucja wyciąga konsekwencje z niewykupienia obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu.

Właściciele samochodów, którzy nie decydują się na zakup OC, muszą liczyć się z tym, że nie uda im się uniknąć kary. Czuwa nad tym bowiem tzw. wirtualny policjant – specjalny algorytm obsługiwany przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Co to jest? Jego zadanie polega na automatycznym przeszukiwaniu bazy pojazdów mechanicznych pod kątem przerw w ciągłości ochrony ubezpieczeniowej. 

Do bazy UFG trafiają również zgłoszenia od podmiotów uprawnionych do sprawdzania, czy kierowcy mają ważne ubezpieczenie samochodu. Oczywistym skojarzeniem jest tutaj policja przeprowadzająca kontrolę drogową. Mogą to być jednak także: służba celna, straż graniczna, Inspekcja Transportu Drogowego, a nawet wydział komunikacji w urzędzie, w którym jest rejestrowane auto. Informację taką może też złożyć anonimowo dowolna osoba, która dysponuje informacją o tym, że dany samochód nie jest ubezpieczony i stwarza zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego.

Kary od UFG za brak OC

Co się stanie, gdy taka przerwa zostanie wykryta? Do właściciela samochodu zostanie wysłane wezwanie do zapłaty kary za brak OC. O jakiej kwocie mowa? Jej wysokość zmienia się co roku w reakcji na zmianę płacy minimalnej. W 2023 roku stawki zmieniły się dwukrotnie – raz w styczniu i drugi raz w lipcu. Obecnie utrzymują się na poziomie zaprezentowanym w poniższej tabeli².

Dlaczego wysokość kary od UFG zmienia się w środku roku? Ma to związek z dodatkową podwyżką płacy minimalnej od 1 lipca 2023 r. – z 3490 zł na 3600 zł brutto.

Jak widać, najwyższy wymiar kary czeka te osoby, które przekroczą 14-dniowy okres bez ubezpieczenia. Gdy minie ta granica, dokładna długość okresu, w którym występuje brak ważnego OC, nie ma już znaczenia w kontekście wysokości kwoty do zapłaty. 

Kara może zostać nałożona tylko za ten rok, w którym przeprowadzono kontrolę – nawet jeśli właściciel nie ubezpieczał swojego samochodu przez kilka lat z rzędu. Taka sytuacja jest jednak mało prawdopodobna, bo algorytm UFG cechuje się wysoką skutecznością działania.

Przeczytaj także: Kiedy kierowcy grozi kara za brak OC? Wyjaśniamy!

Odszkodowania z UFG

W kontekście działania UFG warto też wyjaśnić jeszcze jedną kwestię. Jak już nadmieniliśmy wcześniej, każde towarzystwo ubezpieczeniowe działające na polskim rynku musi być członkiem UFG i płacić do niego część środków pozyskanych ze sprzedaży obowiązkowego ubezpieczenia. Dlaczego? 

Budżet ten jest wykorzystywane w głównej mierze na odszkodowania dla poszkodowanych, którzy doznali szkód na skutek działania:

• nieznanego sprawcy, który zbiegł z miejsca zdarzenia,

• znanego sprawcy, który nie był ubezpieczony.

Dzięki temu takie osoby nie muszą mierzyć się z koniecznością pokrycia z własnej kieszeni strat poniesionych z winy innych kierowców, którzy nie są w stanie samodzielnie zapłacić za własne błędy. Wbrew pozorom, takich przypadków wciąż jest sporo. Tylko w 2021 roku UFG wystosował aż 17 719 roszczeń względem kierowców, którzy spowodowali szkodę i nie mieli ubezpieczenia³.

Jakie szkody pokryje UFG w powyższych przypadkach? Jeśli sprawca szkody jest znany i nie ma OC, instytucja wypłaci odszkodowanie za szkody osobowe i rzeczowe bez żadnych szczególnych ograniczeń. Jeśli dojdzie do takiego zdarzenia, fundusz wypłaci należne pieniądze, a następnie zwróci do sprawcy z żądaniem regresowym, czyli z wezwaniem do spłaty tej kwoty.

Sytuacja komplikuje się jednak wtedy, gdy sprawca nie jest znany. Wtedy wypłata odszkodowania za szkody osobowe następuje standardowym tokiem, a w przypadku szkód rzeczowych są brane pod uwagę dodatkowe czynniki:

• szkody rzeczowe są rekompensowane tylko wtedy, gdy równocześnie z nimi wystąpiła też szkoda osobowa polegająca na śmierci jednego z poszkodowanych, rozstroju któregoś z jego narządów wewnętrznych lub utracie zdrowia trwającej dłużej niż 14 dni;

• kwota odszkodowania za szkodę rzeczową zostanie pomniejszona o równowartość 300 euro zgodnie z kursem z dnia, w którym przyznano dane świadczenie.

Rola UFG nie ogranicza się jednak tylko do karania kierowców, którzy zaniedbali obowiązek zakupu OC. Instytucja ta spełnia również inne funkcje, chociażby wypłaca odszkodowania poszkodowanym, którzy nie mogą liczyć na odszkodowanie od sprawcy. Jeśli jesteś w takiej sytuacji, możesz zwrócić się o pomoc do UFG.

Jak uzyskać odszkodowanie od UFG, jeśli znajdziesz się w takiej sytuacji? Wystarczy zgłosić szkodę do dowolnego ubezpieczyciela, np. tego, u którego kupiłeś wcześniej OC. Każde towarzystwo ma obowiązek przyjąć takie zgłoszenie, a następnie przeanalizować je i wyliczyć wysokość odszkodowania. Następnym krokiem jest wysłanie sprawy do UFG, które po ewentualnej ponownej analizie wypłaca odszkodowanie o ustalonej wysokości – lub też decyduje o odmowie wypłaty.

Na pomoc tej instytucji mogą również liczyć osoby, które nie otrzymały należnego odszkodowanie ze względu na to, że towarzystwo ubezpieczeniowe upadło. Jest to bez wątpienia ekstremalna ewentualność, której nie bierze pod uwagę standardowa osoba kupująca ubezpieczenie samochodu. 

Mimo wszystko trzeba się z tym liczyć. Chociażby w 2021 roku upadłość ogłosiło duńskie towarzystwo ubezpieczeń Gefion Insurance⁴, które działało na polskim rynku i pozostawiło po sobie ponad 1,5 tys. niezałatwionych spraw ubezpieczeniowych. Pokrycie roszczeń ubezpieczonych, którzy stracili w ten sposób szanse na odszkodowanie, wyniosło 11,1 mln zł. Gefion Insurance to ósma firma, która ogłosiła upadłość od początku działania UFG, czyli od 1990 roku.

Sprawdź również: Wypadek bez OC – co zrobić w takiej sytuacji?

Kontakt z UFG może okazać się bardzo nieprzyjemnym doświadczeniem dla właściciela nieubezpieczonego pojazdu. Jak już wspomnieliśmy, grozi za to kara, która będzie jeszcze bardziej dotkliwa, jeśli okaże się, że musisz pokryć wypłacone odszkodowanie z własnej kieszeni, bo nie masz ważnego OC. 

Chcąc uniknąć takich kosztownych konsekwencji, warto pamiętać o zakupie OC dla samochodu. Korzystną ofertę znajdziesz w LINK4. Możesz kupić Pakiet OC z unikalnym Programem Pomocy z Samochodem Zastępczym i Assistance Opony. Dzięki temu możesz liczyć na pomoc ubezpieczyciela w wielu niespodziewanych sytuacjach.

W ramach pakietu OC możesz np. wezwać pomoc drogową na miejsce wypadku. Jeśli będzie to możliwe, zostanie podjęta próba uruchomienia pojazdu na miejscu. Jeśli nie, auto zostanie odholowane na dystansie do 100 km. Dodatkowo, ubezpieczyciel pomoże zmienić koło na zapasowe i uruchomić silnik, gdy rozładuje się akumulator samochodu.

Ile wyniesie Cię zakup OC w LINK4? Dowiesz się tego, jeśli skorzystasz z naszego kalkulatora online. Jest darmowy i intuicyjny w obsłudze, a poznanie wysokości składki zajmie Ci tylko chwilę. Możesz także zadzwonić pod numer 22 44 44 444 i porozmawiać z naszymi konsultantami lub spotkać się osobiście z agentem współpracującym z LINK4.

Powyższy artykuł powinien wyjaśnić, co to jest Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny i kiedy masz z nim do czynienia jako właściciel samochodu osobowego. Wiedza ta może przydać Ci się w najmniej spodziewanym momencie, np. wtedy gdy nieznany sprawca wyrządzi szkodę Twojemu samochodowi i zbiegnie z miejsca zdarzenia.

Pamiętaj o tym, że choć UFG chroni osoby, które nie mogą liczyć na likwidację szkody z OC sprawcy, to jednak takie odszkodowania mają pewne ograniczenia. Z tego powodu warto dołożyć wszelkich starań, aby ustalić sprawcę i pociągnąć go do odpowiedzialności. 

Z drugiej strony, nie warto ryzykować i świadomie rezygnować z zakupu obowiązkowego ubezpieczenia samochodu. Z prawnego punktu widzenia każdy zarejestrowany samochód musi mieć OC – nie ma znaczenia to, czy jest sprawny i poruszasz się nim na co dzień.

Jeśli wykupisz OC, unikniesz kary od UFG. Na uwagę zasługują jednak także inne ubezpieczenia komunikacyjne, które zapewnią Ci poczucie bezpieczeństwa nie tylko podczas jazdy samochodem, ale też po pozostawieniu go na ogólnodostępnym parkingu. Sprawdź ofertę ubezpieczeń dobrowolnych dostępnych w LINK4, np. autocasco, Auto Assistance czy NNW.

Chcąc poznać wysokość składki samego OC oraz OC z dodatkowymi ubezpieczeniami, skorzystaj z kalkulatora online znajdującego się na stronie LINK4. Wypełniając formularz, szybko poznasz wysokość składki. Możesz też skontaktować się z nami telefonicznie lub osobiście spotkać z agentem. Sam zdecyduj, jaka forma kontaktu jest dla Ciebie najwygodniejsza!

Zobacz też: OC Sandomierz, ubezpieczenie Nissan

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Źródła:

¹Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20031241152  

²Opłata za brak OC, https://www.ufg.pl/infoportal/

³Raport roczny UFG za 2021 rok, https://www.ufg.pl/UCMServlet3/ucmservlet3?dDocName=UCM_UFG_773471

⁴Sąd ogłosił upadłość Gefiona, https://rf.gov.pl/2021/06/09/sad-oglosil-upadlosc-gefiona/

Czy kara za brak OC od UFG może zostać nałożona za kilka lat?

Nie. Nawet jeśli kierowca unikał tego obowiązku latami, zostanie ukarany tylko w tym roku, w którym algorytm UFG, policjant przeprowadzający kontrolę drogową czy inny podmiot (np. służba celna czy straż graniczna) wykryje brak OC. Jeśli kierowca nie miał OC przez poprzednie lata i UFG tego nie wykryło, nie będą one brane pod uwagę. 

Czy za 1 dzień bez ubezpieczenia OC można dostać karę za brak OC?

Tak. W tym przypadku długość okresu bez OC ma znaczenie jedynie w kontekście wysokości kary, ale nie zasadności jej udzielenia – tutaj wystarczy tylko 1 dzień nieposiadania polisy. To z tego powodu należy zachować szczególną ostrożność, jeśli masz ubezpieczenie, które nie odnawia się automatycznie na kolejny okres. Jeśli przegapisz tę datę, może Cię to słono kosztować.

Jak uniknąć kary od UFG za brak OC?

Jedynym sposobem jest niedopuszczanie do sytuacji, w których samochód pozostaje nieubezpieczony. Może jednak zdarzyć się tak, że algorytm UFG popełni błąd i wykryje przerwanie ciągłości ochrony ubezpieczeniowej, chociaż w rzeczywistości wcale do tego nie doszło. W takiej sytuacji należy jak najszybciej skontaktować się z tą instytucją i wyjaśnić sytuację, przedstawiając stosowne dowody, czyli np. polisę z datą obejmującą okres kontroli.

Dlaczego wysokość kary od UFG ciągle się zmienia? 

Wysokość kary za brak OC jest zależna od wysokości płacy minimalnej obowiązującej w danym okresie. Ta z kolei wynika z wielu czynników, m.in. z sytuacji gospodarczej kraju czy poziomu inflacji. Jeśli minimalne wynagrodzenie zmienia się dwa razy w roku – tak jak w 2023 roku – to samo dotyczy także kary za brak OC.