System inteligentnego domu (tzw. smart home) to zespół instalacji, które umożliwiają sterowanie różnymi układami i urządzeniami znajdującymi się w budynku w sposób zdalny, np. za pomocą smartfona lub panelu centralnego znajdującego się na ścianie. Co ciekawe, ich obsługa może też odbywać się w pełni autonomicznie w oparciu o dane pozyskane przez zintegrowaną sieć czujników, a nawet pobrane z Internetu (np. prognoza pogody na najbliższe dni). Rozwiązania te mogą być dostępne w całym domu albo tylko w danym pomieszczeniu – w zależności od indywidualnych preferencji domowników.

Celem inteligentnego domu jest połączenie wszystkich urządzeń i układów w jedną całość, która współpracuje ze sobą w konkretnym celu: aby zadbać o bezpieczeństwo domowników i podnieść ich komfort życia na co dzień.

To, jak działa inteligentny dom, zależy m.in. od sposobu rozplanowania instalacji i wyboru pożądanych funkcji. Nie bez znaczenia pozostają również elementy, które składają się na dany system. Najczęściej zaliczają się do nich następujące pozycje:

• jednostka centralna – odpowiada za przetwarzanie informacji i zarządzanie całą instalacją smart home,
• komponenty funkcjonalne – urządzenia, które są połączone w ramach jednej sieci inteligentnej w domu,
• komponenty sterujące – np. panele manipulacyjne, piloty czy aplikacje na smartfony, które pozwalają na ich włączanie i zdalne sterowanie, a jednocześnie służą za kontrolę dostępu,
• inteligentne czujniki – pobierają z zewnątrz informacje niezbędne do zarządzania systemem smart home.

Komponenty funkcjonalne w inteligentnym domu

Jeśli wziąć pod lupę obszar zastosowania, inteligentny dom może łączyć m.in. tego typu rozwiązania:

• system alarmowy,
• system monitoringu z kamerami i czujnikami ruchu,
• inteligentne oświetlenie,
• sterowanie ogrzewaniem i klimatyzacją,
• sterowanie żaluzjami i roletami,
• inteligentne gniazdka,
• odkurzacz automatyczny,
• inteligentne czujniki zalania, dymu, gazu i czadu,
• automatyczne zraszacze w ogrodzie,
• sterowanie poszczególnymi urządzeniami domowymi, w tym AGD czy RTV.

Z punktu widzenia użytkowników do głównych zalet takiego systemu należy podniesienie komfortu życia domowników. Co to oznacza w praktyce?

Wyobraź sobie, że oglądasz telewizję i nagle ostry strumień światła trafia wprost na ekran. Na szczęście, nie musisz wstawać z kanapy – wystarczy kilka kliknięć na smartfonie, aby zasłonić rolety i stworzyć dogodniejsze warunki do domowego seansu. Innym przykładem poprawy wygody na co dzień może być zaprogramowanie ekspresu w taki sposób, aby zaraz po alarmie budzika rozpoczął parzenie świeżej kawy – będzie czekać na Ciebie gotowa, gdy tylko wstaniesz. Możesz też ustawić oświetlenie w taki sposób, by uruchamiało się stopniowo, powoli wybudzając Cię ze snu.

Nie bez znaczenia pozostaje także zwiększenie bezpieczeństwa w domu, w którym zastosowano tego typu rozwiązania. Pozwalają one nie tylko na podglądanie obrazu z kamer w czasie rzeczywistym. Możliwe jest również imitowanie obecności domowników wtedy, gdy w rzeczywistości znajdują się poza domem.

Może się to odbywać poprzez odsłanianie/zasłanianie rolet zgodnie z rytmem dnia, jak również losowe włączanie i wyłączanie oświetlenia w jakimś pomieszczeniu symulujące ruch odbywający się wewnątrz budynku. Obserwujący to włamywacze mogą zniechęcić się do działania, myśląc, że nieruchomość jednak nie jest pozostawiona bez nadzoru, co niesie za sobą ryzyko przyłapania na gorącym uczynku.

Należy też przyjrzeć się korzyściom ekonomicznym – na przykład w zakresie ogrzewania domu. W standardowym przypadku wyprodukowane ciepło jest równomiernie dystrybuowane do wszystkich grzejników, a ich regulacja odbywa się poprzez ręczne przekręcenie znajdującej się na nich grzałki. Dodatkowo, system nie działa, gdy nikogo nie ma w domu.

W inteligentnym domu zarządzanie ogrzewaniem jest w pełni zdalne, więc możesz je uruchomić przed powrotem, aby na progu przywitało Cię przyjemne ciepło. Pozwala to również na sterowanie temperaturą w oparciu o prognozy pogody, które system sprawdzi samodzielnie – aby oszczędzać energię wtedy, gdy zapowiada się ocieplenie pogody. Dużą korzyścią jest też opcja umożliwiająca zróżnicowanie temperatury w poszczególnych pomieszczeniach w konkretnych przedziałach czasowych, aby, np. nie przegrzewać niepotrzebnie sypialni w ciągu dnia, gdy nikogo w niej nie ma. Przysłuży się to również celom ekologicznym.

Potencjalne wyzwania w systemie inteligentnego domu

Chociaż system inteligentnego domu niesie za sobą wiele zalet, trzeba też mieć na uwadze potencjalne zagrożenia, jakie wynikają z jego wprowadzenia w domu. Jedna z nich dotyczy samego komfortu użytkowania, bo wbrew pozorom nie każdy czuje się swobodnie w kontakcie z technologiami typu smart. Jeśli dom zamieszkują osoby starsze, korzystanie z urządzeń smart może być dla nich problematyczne.

Trzeba też mieć na uwadze to, że urządzenia smart home mogą ulec awarii, a poleganie na nich w stu procentach może okazać się groźne w skutkach. Przykładowo, uszkodzone czujniki ruchu, czadu czy dymu mogą doprowadzić do przegapienia zagrożenia czyhającego na osoby znajdujące się w domu, np. pod postacią włamywacza, pożaru czy wycieku gazu. Warto więc zawsze podchodzić z pewną dozą ostrożności do tego, co widać w aplikacji w smartfonie, i dodatkowo kontrolować kwestie związane z bezpieczeństwem domowników.

To od Ciebie zależy to, jak zostanie zaplanowany system inteligentnego domu. Co to oznacza? Rozwiązania z tego zakresu są obecnie bardzo popularne, ale mimo to nie podlegają standaryzacji. W każdym domu jest on zatem tworzony od zera w oparciu o indywidualne potrzeby użytkowników oraz możliwości technologiczne budynku. Do dyspozycji są co prawda gotowe zestawy, jednak zazwyczaj nie działają tak efektywnie, jak projekty skrojone pod konkretną przestrzeń.

Pamiętaj też o tym, że na inteligentnym domu nie warto oszczędzać. Tanie komponenty mogą cechować się niską jakością, która oznacza wysokie ryzyko częstych awarii. Wydając nieco więcej na starcie, możesz nie tylko uniknąć dodatkowych problemów i kosztów w przyszłości, ale też zyskać większą wygodę na co dzień.

Współpraca wszystkich urządzeń i systemów wykorzystywanych w domu lub mieszkaniu wymaga sprawnej i bezprzewodowej komunikacji między nimi. W tym celu najczęściej wykorzystuje się:

• WiFi – domowy router wystarczy do tego, by urządzenia wchodzące w skład systemu współpracowały ze sobą. Jest to najprostsze rozwiązanie, które niesie za sobą niski koszt i wygodę użytkowania,
• Bluetooth – łączy w sobie niski pobór prądu z powszechnością występowania. Trzeba jednak pamiętać o stosunkowo małym zasięgu, który może sprawiać pewne problemy na dużym metrażu domu,
• Z-Wave – protokół bezprzewodowy działający na częstotliwości 850-950 MHz, co pozwala na komunikację na dużej odległości. Warto docenić tę opcję m.in. ze względu na niski pobór energii,
• ZigBee – protokół transmisji danych występujący na częstotliwości 2,4 GHz. Jego największym atutem jest to, że urządzenia podpięte na stałe do gniazdek tworzą sieć mesh, która przekazuje sygnał do pozostałych elementów systemu. Dzięki temu całość obciąża router w mniejszym stopniu niż zwykle,
• Matter – metoda łączności wykorzystująca protokół IP. To nowoczesne rozwiązanie, które jest coraz częściej wybierane przez inwestorów, chociażby ze względu na kompatybilność z rozwiązaniami różnych producentów. System jest często aktualizowany i zabezpiecza go zaawansowane szyfrowanie, dzięki czemu jego użytkowanie jest bezpieczniejsze niż zwykle.

Wyboru protokołu komunikacyjnego warto dokonać po przeanalizowaniu możliwości i utrudnień w danej przestrzeni. Warto też upewnić się, czy producent podzespołów inteligentnego systemu zapewnia jego współpracę z danym standardem.

Niepokoją Cię hipotetyczne ataki hakerskie na urządzenia wchodzące w skład inteligentnego domu? Wszystko sprowadza się tu do właściwego zabezpieczenia domowej sieci Wi-Fi, na której zazwyczaj opiera się działanie takiej instalacji. Zastosowanie silnego hasła, nieudostępnianie go niepowołanym osobom i chronienie wrażliwych danych znajdujących się w smartfonie (i samego telefonu), powinno jednak zapewnić poczucie bezpieczeństwa w tym zakresie.

Tym, co często powstrzymuje inwestorów przed wdrożeniem rozwiązań z zakresu smart home w domu jest przekonanie o wysokiej cenie systemu. Chociaż wiele zależy tu od wielkości domu czy mieszkania oraz wybranych opcji, szacuje się, że instalacja smart home ze średniej półki cenowej to koszt rzędu 350-500 zł/m². Oczywiście, im droższe urządzenia i bardziej skomplikowane układy wybierzesz, tym wyższa okaże się ostateczna cena na rachunku.

Teraz już wiesz, jak działa inteligentny dom i jakie urządzenia oraz układy mogą go stworzyć. Jego wdrożenie może przynieść wiele korzyści na co dzień, ale najbardziej jest to opłacalne w przypadku nowych budynków. Ułatwia to integrację poszczególnych elementów systemu smart home w taki sposób, by spełniały swoją funkcję, a jednocześnie nie były widoczne gołym okiem. Gdy masz do dyspozycji już wykończony dom, inteligentne rozwiązania smart home mogą być ograniczone do pewnych funkcji, które można zaimplementować na takim etapie.

Nowoczesny dom wyposażony w szereg innowacyjnych rozwiązań może cechować się sporą wartością. Ewentualne szkody równają się zatem dużym stratom. Choć nie możesz całkowicie wyeliminować takiego ryzyka, możesz zapewnić sobie ochronę od finansowych skutków szkód, które powstały okresie ochrony ubezpieczeniowej wskutek nagłych i nieprzewidzianych zdarzeń.

W LINK4 znajdziesz produkty ubezpieczeniowe, których posiadanie może zwiększyć poczucie bezpieczeństwa w tym zakresie. Do Twojej dyspozycji są m.in. ubezpieczenie mienia od pożaru i innych zdarzeń losowych oraz ubezpieczenie mienia od wszelkiego ryzyka. W tym pierwszym przypadku ochrona ubezpieczeniowa obejmuje finansowe skutki konkretnych zdarzeń, a w tym drugim – wszystkich zdarzeń poza tymi, które zostały wyłączone z zakresu ochrony ubezpieczeniowej.

Niezależnie od tego, na co się zdecydujesz, w LINK4 bez problemu ubezpieczysz dom wykorzystujący rozwiązania smart home. Zakupu możesz dokonać w dogodny sposób przez kalkulator online, przez telefon (22 44 44 79) lub stacjonarnie – u agenta współpracującego z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Jakie urządzenia muszę zainstalować, aby stworzyć inteligentny dom?

Absolutne minimum stanowią jednostka centralna, inteligentne czujniki i komponenty sterujące, np. panele ścienne czy aplikacja w smartfonie. Resztę systemu stanowią podpięte do niego urządzenia i układy, np. oświetlenie, rolety, ogrzewanie czy sprzęty AGD/RTV.

Jakie są koszty związane z budową inteligentnego domu?

To zależy od jakości komponentów, sposobu zarządzania systemem oraz wyboru funkcji wchodzących w jego skład. Przy orientacyjnych szacunkach warto przyjąć przelicznik 350-500 zł za każdy metr kwadratowy inteligentnego domu czy mieszkania.

Jakie technologie są wykorzystywane w systemach smart home?

Inteligentny dom zazwyczaj działa w oparciu o domowe WiFi lub technologię Bluetooth. Do wyboru masz również inne protokoły łączności bezprzewodowej, w tym ZigBee, Z-Wave i Matter.

Jakie są główne zagrożenia związane z bezpieczeństwem w inteligentnym domu i jak ich unikać?

Główne zagrożenia sprowadzają się do awaryjności czujników i pozostałych komponentów, jeśli zdecydujesz się na system niskiej jakości. Urządzenia mogą też być podatne na ataki hakerskie, przed którymi można się jednak zabezpieczyć, stosując podstawowe środki ostrożności, jak silne hasło czy ochrona smartfona przed dostępem niepowołanych osób.