Zbieżność kół. Jak ją sprawdzić i ustawić, by jeździć bezpiecznie?

Wielu kierowców wie, że zbieżność należy ustawiać, ale nie są pewni, po co tak naprawdę się to robi. W takim razie co to jest zbieżność kół? To parametr, który mówi o ustawieniu kół względem siebie na jednej, tej samej osi. Koła mogą być zbieżne (skierowane pod niewielkim kątem w kierunku przodu samochodu, tzw. zbieżność dodatnia), rozbieżne (skierowane „na zewnątrz”, jeśli spojrzysz na nie z góry) i ustawione równolegle. 

Dochodzi do tego jeszcze ich pochylenie pionowe. Ustawienia i kąty pochylenia kół zależą od wielu czynników, takich jak moc pojazdu, rodzaj napędu, czy przeznaczenie danego środka transportu.

Przeczytaj także: Co ile wymieniać rozrząd? Sprawdź i nie daj się zaskoczyć

Już od lat nie stosuje się równoległego ustawienia kół osi przedniej. Wcześniej takie rozwiązanie można było spotkać w pojazdach z napędem na przednią oś. Trudno gołym okiem wychwycić, jaki sposób ustawienia zbieżności preferuje dany producent. Znacznie łatwiej zauważyć pochylenie kół danej osi. Poniżej kilka najczęściej spotykanych rozwiązań:

• napęd na przód: koła przedniej osi – rozbieżnie, oś tylna – równolegle/zbieżnie,
• napęd na tył: oś przednia – zbieżnie, oś tylna równolegle (często występuje pochylenie kół),
• napęd na cztery koła: oś przednia – rozbieżnie, oś tylna – mogą wystąpić wszystkie warianty.

Każde ustawienie ma swoją charakterystykę. Nie bez powodu w samochodach rajdowych czy wyścigowych występuje różne ustawienie zbieżności kół na poszczególne rundy. Są one dostosowane do toru lub jakości dróg, na których rozgrywane są imprezy sportowe. O to, jak ustawić przednią część kół na daną imprezę, dbają wykwalifikowani inżynierowie. Dysponują oni danymi na temat trasy i zachowania na niej pojazdu. Na tej podstawie podejmują decyzję.

Czym w praktyce różnią się opcje zbieżności? Przy zbieżnym ustawieniu samochód prowadzi się bardzo stabilnie, nie wymaga korekcji toru jazdy, ale jest też mniej zwrotny, a zużycie paliwa i opon jest znacznie większe. Rozbieżne ułożenie sprawia, że pojazd reaguje błyskawicznie na ruchy układu kierowniczego, ale tu również występuje większa degradacja bieżnika i wzrost spalania. Dodatkowo trudniej utrzymać tor ruchu – z racji zwiększonej zwrotności, samochód jest niejako „nerwowy”. Równoległe ustawienie (zbieżność neutralna) jest optymalne pod wieloma względami, ale nie zapewnia doskonałej stabilności.

Zbieżność a geometria kół w samochodzie

Już wiesz, na czym polega ustawienie zbieżności – to umiejscowienie kół na jednej osi względem siebie, odpowiadające m.in. za stabilność prowadzenia i kierunek jazdy. Czym zbieżność różni się od geometrii kół? Otóż geometria kół to pojęcie szersze, opisujące pomiary wielu elementów zawieszenia. W jej skład wchodzi m.in. kąt pochylenia osi sworznia, położenie kół względem auta, kąt wyprzedzenia osi sworznia zwrotnicy czy kąt pochylenia kół względem podłoża.

Jednak zarówno zbieżność kół, jak i inne parametry geometrii zawieszenia wpływają na bezpieczeństwo jazdy i wygodę prowadzenia. Odpowiednie ustawienie geometrii zawieszenia, w tym ustawienie zbieżności, poprawia stabilność auta w czasie jazdy na wprost i na zakrętach, gdyż odpowiednie siły działające na oś wspomagają pokonanie łuku.

Każdy producent określa, w jaki sposób koła mają być ustawione względem siebie. Ma to ogromne znaczenie dla użytkowania pojazdu. Niestety, bardzo często się zdarza, że lekceważona jest prawidłowa zbieżność kół. Skutki są często wyczuwalne podczas jazdy, a pomijanie ich jest nieodpowiedzialne. Mowa tutaj o zawieszeniu, które ma bezpośredni wpływ na przyczepność i bezpieczeństwo podróży. 

Ustawienie zbieżności kół przekłada się przede wszystkim na komfort jazdy. Przy nieprawidłowych parametrach samochód „ściąga” na jedną stronę, ciągle trzeba walczyć z kierownicą, która odchyla się w jednym kierunku, zamiast być na wprost. Sama jazda staje się męcząca, samochód traci na stabilności. Objawem nieprawidłowego ustawienia wartości zbieżności jest też opóźniona reakcja auta na ruchy układu kierowniczego oraz widoczne nierównomierne zużycie opon. Już minimalne odchylenia mogą przejawiać się też gwałtownymi zmianami położenia kierownicy i kierunku podczas jazdy na wprost oraz popiskiwaniem opon przy wchodzeniu w zakręty.

Lekceważenie wyżej wymienionych objawów przekłada się nie tylko na brak komfortu, ale także na bezpieczeństwo. Opisany brak stabilności pojawia się zarówno w jeździe na wprost, jak i przy skrętach. Dlaczego taka sytuacja ma miejsce? Koła nie stykają się z podłożem w sposób, który zapewniłby im optymalną przyczepność. Często towarzyszy temu pisk opon przy wchodzeniu w zakręt.

Warto także nadmienić, że zła zbieżność kół negatywnie wpływa na zużycie opon, paliwa oraz elementów zawieszenia. Nieprawidłowe ustawienie nierównomiernie ściera bieżnik i powoduje większe opory toczenia, które mają wpływ na spalanie. Jako że dodatkowo obciąża to elementy zawieszenia, to układ ten także narażony jest na szybsze zużycie. Pracuje on pod większym obciążeniem niż to, do którego został zaprojektowany. Wszystkie te aspekty generują koszty, których można uniknąć poprzez regularne sprawdzenie ustawień.

Co daje prawidłowa zbieżność kół?

Prawidłowe ustawienie zbieżności jest istotne dla bezpieczeństwa i komfortu jazdy na wprost i na zakrętach. Wpływa na równomierne zużycie opon, optymalne zużycie paliwa i precyzję prowadzenia pojazdu. Jest też ważne dla właściwej przyczepności samochodu.

Każdy warsztat, wyspecjalizowany w ustawieniu zbieżności, wie, jakie parametry mają być zastosowane w danym modelu samochodu. Oczywiście w sieci krąży cała masa artykułów, porad i filmów, jak zrobić to samemu, ale nie jest to ani dobre, ani bezpieczne rozwiązanie. Niestety nie da się zrobić tego w dowolnych warunkach.

Każdy producent ściśle określa ustawienie zbieżności i jest to pewnego rodzaju kompromis pomiędzy komfortem, stabilnością w zakrętach i – przede wszystkim – bezpiecznym stopniem zwrotności. Bezwzględnie należy trzymać się określonych parametrów, zgodnie z zaleceniami producenta. Mniej więcej raz na 3 lata, najlepiej po okresie zimowym, warto sprawdzić wszystkie kąty i ustawienia oraz wykonać pomiar zbieżności w serwisie. Często pokonywanie dziur i nierówności, zwłaszcza poprzecznych, może przestawić geometrię zawieszenia. 

Nie tylko trudne warunki drogowe mogą wpływać negatywnie na ustawienie kół. Należy także zadbać o odpowiednią zbieżność tuż po wymianie niektórych elementów zawieszenia. Mowa tutaj przede wszystkim o serwisie końcówki drążka kierowniczego. To główna część, której wymiana powoduje zmianę parametrów zbieżności. Dlatego po każdej ingerencji w układ kierowniczy, ale też układ zawieszenia czy po wymianie opon warto wykonać pomiar zbieżności kół, a w razie potrzeby jej regulację.

Przeczytaj również: Wymiana tarcz hamulcowych – wszystko, co musisz wiedzieć

Koszt samej usługi nie jest wysoki. Warsztaty, które się w tym specjalizują, zazwyczaj pobierają opłatę w wysokości od 100 do 200 złotych. Przy okazji serwisanci dokonują drobnego przeglądu zawieszenia i wskazują ewentualne usterki. Warto nie odkładać takiej kontroli w nieskończoność, choćby ze względów bezpieczeństwa. Pamiętaj również, że nie jest to czynność prosta. Nie zaleca się wykonywania zbieżności samemu.

Nie każdy serwis dysponuje urządzeniem do pomiaru i ustawiania zbieżności. Koszt całej aparatury zaczyna się od około 30 tysięcy złotych. Posługiwanie się nim wymaga także specjalistycznej wiedzy i cierpliwości. Może się niestety zdarzyć, że nawet warsztat, który posiada takie wyposażenie, nie poradzi sobie z tym zadaniem i zbieżność kół nie będzie prawidłowa. Warto zatem odwiedzić lokalne fora i poszukać opinii innych kierowców. 

Ile kosztuje ustawienie geometrii?

Poza sprawdzeniem, czy koła są ustawione w jednej osi, warto też sprawdzić i wykonać geometrię kół. Ile kosztuje ustawienie geometrii zawieszenia? Cena usługi wynosi od około 200 do 300 złotych.

Teraz już wiesz, ile kosztuje ustawienie zbieżności, jakie są konsekwencje jazdy z nieprawidłowymi parametrami oraz wiesz, gdzie ustawić zbieżność. Ten parametr jest równie istotny, co wiele innych elementów w pojeździe. Odpowiada za komfort oraz bezpieczeństwo, które wynikają z prawidłowej przyczepności kół w każdym samochodzie. Zarówno na prostej, jak i w zakrętach. Nie zaniedbuj geometrii swojego zawieszenia – bezpieczeństwo na drodze to podstawa. 

Zadbaj o większą ochronę na drodze nie tylko dzięki ustawieniu zbieżności. Zapoznaj się z szeroką ofertą ubezpieczeń od LINK4 na stronie www.link4.pl lub skontaktuj się z doradcą w sprawie
OC, Autocasco, Assistance czy NNW.

Wybierając AC w LINK4, zyskujesz szeroki zakres ochrony w formule All Risks, co oznacza, że ubezpieczony otrzyma odszkodowanie za szkodę w pojeździe, która powstanie na skutek wszelkich zdarzeń, poza tymi wskazanymi jako wyłączenia w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU). Możesz też zdecydować o sposobie likwidacji szkody, wybierając jeden z trzech wariantów:

• ASO – naprawa samochodu w Autoryzowanej Stacji Obsługi,
• WARSZTAT – naprawa pojazdu w dowolnym nieautoryzowanym warsztacie,
• KOSZTORYS – po otrzymaniu odszkodowania naprawisz auto we własnym zakresie.

Zakres wariantów ASO i WARSZTAT możesz też poszerzyć o dodatkową opcję Auto zastępcze na czas naprawy. Gdy Twój pojazd będzie wymagał naprawy po wypadku, LINK4 zapewni Ci samochód zastępczy na czas do 7 dni.

Zapytaj również o pakiet Auto Assistance – ubezpieczenie zapewnia m.in. naprawę auta na miejscu w razie wypadku lub awarii (jeżeli tylko istnieje taka możliwość), wymianę koła (jeśli znajduje się w pojeździe), dostarczenie paliwa czy holowanie pojazdu we wskazane miejsce (do limitu kilometrów określonego w umowie). Możesz kupić go w jednym z trzech wariantów, w zależności od Twoich potrzeb – Auto Assistance, Auto Assistance Plus i Auto Assistance Komfort.

Sprawdź kalkulator dostępny na naszej stronie, aby obliczyć wysokość składki. Natomiast jeśli preferujesz kontakt z doradcą, zadzwoń na infolinię pod numerem 22 444 44 23 lub spotkaj się z agentem współpracującym z LINK4.

Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach, a także OWU dostępne są na stronie www.link4.pl.

Zobacz też: Ubezpieczenie OC Ruda Śląska, Ubezpieczenie OC Rybnik

Na czym polega zbieżność kół? 

Zbieżność kół to parametr informujący o ustawieniu kół względem siebie na tej samej osi. Koła mogą być skierowane do wewnątrz, na zewnątrz albo ustawione równolegle. Na ustawienie właściwego kąta pochylenia kół w danym aucie wpływają różne czynniki, w tym zwłaszcza rodzaj napędu, moc samochodu czy jego przeznaczenie.

Jakie są objawy braku zbieżności kół? 

Objawy wskazujące na brak zbieżności kół to m.in. spowolniona reakcja kierownicy, nierównomierne zużywanie się opon, ściąganie auta na jedną stronę, wzrost zużycia paliwa, piszczenie opon w czasie jazdy i nieprzewidywalne zachowania pojazdu, np. nagłe zmiany kierunku albo wpadanie w poślizg.

Ile kosztuje ustawianie zbieżności kół? 

Koszt ustawienia zbieżności kół wynosi średnio od około 100 do 200 złotych. Cena zależy przede wszystkim od modelu auta, konkretnego warsztatu oraz zakresu prac. Ustawienie zbieżności wraz z geometrią zawieszenia to wydatek rzędu 200-300 złotych.

Czy można jeździć bez zbieżności kół? 

Jest to możliwe, ale niezalecane. Jazda bez prawidłowej regulacji zbieżności może skutkować różnymi problemami z samochodem, w tym m.in. wzrostem zużycia paliwa, szybszym zużywaniem się opon, utratą stabilności i przyczepności na drodze, a w efekcie zwiększeniem ryzyka wypadku.

Czy po zmianie opon trzeba ustawić zbieżność? 

Dokładne ustawienie zbieżności po zmianie opon nie jest obowiązkowe, ale zalecane, zwłaszcza po wymianie kół na nowe. Regulacja zbieżności jest też wskazana po każdej ingerencji w układ kierowniczy, naprawie zawieszenia oraz wymianie drążka kierowniczego.